АЛМА АҒАШТЫ БЕРГЕНІНЕ ҚАРАП БАҒАЛА, АДАМДЫ ЕҢБЕГІНЕ ҚАРАП БАҒАЛА
Еңбек қай ғасырда да қай заманда да адамзаттың дамуы жолында өзінің мәні мен маңызын жоймайтын ең басты күш. Адам былай тұрсын кішкене жәндіктер де ала жаздай тынымсыз еңбек етіп тіршілік етіп өмірін жалғастырып келе жатыр. Осыған қарап-ақ еңбекті тіршіліктің көзі деу де артықтық етпейді. Сол себепті ата-бабамыз: «Еңбексіз өнбек жоқ», - деп өскелең ұрпаққа өсиет айтып кеткен.
Барлық игілік атаулы еңбекпен ғана келетінін ұмытуға болмайды. Мұны аға ұрпақ жақсы білетін. Өкінішке қарай, бүгінгі жастар арасында еңбектің қадір-қасиеті кеми бастағандай көрінеді. Олардың санасында аяқ астынан байып шыға келсем деген ұғым бекіді. Кәсіпті жікке бөлу, қайсы біріне менсінбей қарау пайда болды. Шын еңбектенсе, қай кәсіппен де мал табуға, мұратқа жетуге болатынын естен шығарып алғандаймыз.
Алла Тағала алдындағы адамзаттың бәрінің дәрежесі тең, тек адамдар бір-бірінен тақуалықта ғана оза алатыны елге мәлім. Ал енді тіршілік таразысында адамның адамнан артықшылығы осы бір ел үшін, отбасы үшін тынбай жасаған еңбегінде жатыр. Алла Тағала Құранда:
وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَىٰ ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاءَ الْأَوْفَىٰ وَأَنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ الْمُنتَهَىٰ
«Адамзат тек еңбегіне қарай табысқа жетеді. Сөз жоқ, еңбегінің нәтижесін жедел көреді. Кейін оған еткен еңбегінің жемісі толық беріледі. Күдіксіз соңғы баратын жерің Раббың», - деген. Осыдан-ақ еңбек еткен адамның қор болмайтыны және соған қарай табысқа жететіні шүбәсіз екенін ұғамыз.
Бірде Пайғамбарымыздың (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) қасынан бір кісі өтеді. Ол адамның қайраты мен жігерін байқаған Алла Елшісінің (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) сахабалары: «Уа, Расул Алла! Мына адам Алланың жолында ма?», − деп сұрайды. Сонда Алла Елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Егер жас балаларына нәпақа табу үшін жолға шықса, ол Алла жолында. Егер жасы ұлғайған қарт ата-анасының қамы үшін шықса, ол Алла жолында. Егер өз басын (тіленшіліктен, кедейшіліктен) сақтау үшін шықса, ол Алла жолында. Ал егер адамдарға көрсету үшін, риякерлік, мақтаншылық мақсатында шықса, ол шайтанның жолында», − деп жауап береді.
Алты Алаштың данасы Абай атамыз өзінің «Сегіз Аяқ» өлеңінде:
«Еңбек қылсаң ерінбей – тояды қарның тіленбей.
Егіннің ебін, Сауданың тегін, үйреніп, ойлап мал ізде.
Адал бол – бай тап, Адам бол – мал тап, Қуансаң қуан сол кезде» - десе,
Ал Шәкәрім атамыз:
«Адамдық борышың – Халқыңа еңбек қыл.
Ақ жолдан айнымай Ар сақта, оны бiл», - деп еңбек етуді адамның борышы санаған.
Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні еңбек ету тіршіліктің көзі, адамдықтың алғышарты. Еңбек еткен адамның есімі ешқашан жерде қалмайтыны, ел есінде, жұрттың жадында болатыны және Алла Тағала алдында да адал еңбек пен жақсылық жасаған кісінің әрқашан жоғары тұратыны. Бұл сөзімізді Зәлзала сүресінің 7 аятымен қорытындылауға болады:
فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ
«Ендеше, кімде-кім зәредей (мысқалдай) жақсылық жасаса, соның қарымын алады»
Нұр-Мүбарәк мешітінің
наиб имамы Али Әшім