ШҮКІРДІҢ БАСЫ - АЛЛАҒА МАДАҚ АЙТУ
Пендеге рахмет айта алмаған, Аллаға шүкір айта алмайтынын Пайғамбарымыздың (оған алланың салауаты мен сәлемі болсын) хадисінде айтылған. Осы тұста Аллаға мадақ айтудың маңыздылығын айқындаған жөн. Діни сауаты бар адам, сөз бастар алдында Аллаға «Хамд-сана» болсын деп бастайды. Бұл қандай ұғымды білдіреді?
Жақсылық жасаған пендеге, алғыс білдіру, рахмет айту, өнегеліктің белгісі. Ал Аллаға разылықты білдіргенде, рахмет сөзін айтуға жарамас, Аллаға хамд сөзін айтып, алғысты білдіреміз. Яғни, рахмет сөзі тек пендеге айтылады, яки, рақым ет, сені Алла рақым етсін, сені Алла рақымына бөлесін дегеніміз. Жаратушының пендеге рақметі, пендесінің Аллаға жасаған азды көпті құлшылығын есептемей аса қамқор мейірімімен күнәсін кешіріп, ризық-несібесін жеткізуі. Хамд сөзі пендеге емес, Аллаға лайықты. Ал Аллаға, пендеге лайықты рақмет сөзі айтылмайды да, хамд – Әлхамдулиллә сөзі айтылады.
Хамд, бұл түбір сөз. Мұхаммед, Ахмед, Әлхамдулиллә, барлығы да осы түбір сөзден шығады. Мағынасы – мадақ, мақтауды білдіреді. Жетім қалған нәрестені қуана көтеріп жүрген Абдулмуталлиб «Сенің атың Мұхаммед», - деп атады. Алдын, ондай есімді естімеген адамдар, «бұл не мағынаны білдіретін есім?» деп, таң қалысты. Сонда Абдулмуталлиб: «Көп мақтанылатын, деген ұғымды беретін есім», - деп марқайды. Пайғамбарымыздың (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) екінші аты Ахмед, Мұхаммед – «көп мақтанылған» дегенді білдірсе, Ахмед – «Ерекше мақтауға лайық» дегенді білдіреді. Құран Кәрімде, 4 рет Мұхаммед деп, есімі Мұса Пайғамбардың атынан аталса, бір рет Ахмед деп, Иса пайғамбардың ауызымен аталған. Себебі, Мұса Пайғамбардың қауымы көп еді, яғни, көп мақтанылатын, көпшіліктін атынан аталатын, мақтаулы есім. Ал, Ахмед деп, жанында қолдаушысы аз, Иса Пайғамбардың тарапынан айтылды.
Намазды бастаған кезде, бірінші оқылатын, сәна, сүбханнәкә дұғасы,
Алланы мақтау, мадақтау дұғасы. Одан кейін оқылатын фатиха сүресі де, «әлхамд – Аллаға мадақ» деп басталады, кез-келген жиынды бастар алдында, Аллаға мадақ айтып басаймыз. Сол себепті де, адам, таңын Алланы мақтау, мадақ сөзімен бастаса, сол күні өзіне келетін жақсылық мол болмақ.
Пенде оянғанда, көзін ашар ашпастан, Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) оқыған: «Аман-есен, өлімнен оятқаныңа шүкір» дұғасын оқып, таңымызды бастауымыз қажет. Сонда, Алланың келетін жақсылығы мол болмақ, себебі Алла Тағала, пенденің аузынан жақсы сөз шыққанын қалайды.
Маида сүресінің 148 аятында: «Алла Тағала жаман сөздің жарияланып сөйленуін жақсы көрмейді, бірақ зұлымдыққа ұшыраған біреудікі басқа. Алла әр нәрсені естиді, біледі.» Бұл аят пендеге жаман сөзді айтуға тыйым салып, тек жақсы сөз сөйлеуге бұйырады. Осы аяттың соңында Алла әр нәрсені естуші деп, тағы да жаман, былапыт сөзді айтудан ескертіп тұр.
Құран Кәрімде, Ибраһим сүресінің 7 аятында: «Сол уақытта раббыларың «Егер шүкір етсендер, арттыра беремін. Ал, егер қарсы келсеңдер, Азабым тым қатты деп жариялады», - дейді. Бұл Алланың азды-көпті берген нығметіне мақтау айтып, шүкір ете білсек, жаратушы Жаббар Иеміз, берерін молынан арттырарына дәлел. Шүкір айта білейік ағайын.
Дұға жасаудағы шарттардың бірі, бас салып керегіңізді сұрай беру емес, әуелі Аллаға мақтау, мадақ айтып болған соң, қажетіңді сұрау. Құран Кәрімде, Бақара сүресінде: «шүкір етіңдер, қарсы келмеңдер» деген аят бар.
Пайғамбарымыз Мұхаммед (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) өзімен тетелес апайы болып келетін, Умму Ханидың сырқаттанып, төсек тартып жатқанын естіп, хәлін сұрауға барды. Намаз оқуға шамасы келмей, әлсіз отырған, «100 рет сүбханалла десең, 100 құлды азат еткендей сауап аласың, 100 рет әлхамдулиллә десең, 100 жасауы бар атты соғыс майданына қосқандай сауап аласың, 100 рет Аллаху акбар десең, 100 түйе құрбан шалғандай, және ол қабыл болғандай сауап аласың, 100 рет «лә илләхә илла Алла, мухаммаду расулалла» десең, аспан мен жердің ортасын сауапқа толтырасың», - деді»
Сол себепті, күнделікті тәсбих тартқанда, Алла Тағала несібемізді жеткізгенде, жалпы кез-келген уақытта, Аллаға мадақ, шүкір, мақтау айтып, жүрген жақсы. Алла берерін таусытпасын десек, айтар мадақ, мақтауымыз, және де бергеніне шүкіріміз таусылмасын ағайын.
Аллаға мың мадақ!
«Заря Востока» мешітінің бас имамы
Қазбек Ахметов.
 Предыдущий |
Следующий |
| ИХСАН ІЛІМІ | ҚАЗАҚ ДАЛАСЫНДАҒЫ ИШАНДАР МЕН АХУНДАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІ ТУРАЛЫ |
Тақырып аясындағы мақалалар
Қызықты тақырыптар
Намаз уақыттары 
