ЖЕРЛЕУ РӘСІМДЕРІ
Жангелді ауданы
Алматы Астана Шымкент Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арқалық Арысь Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Аққулы ауданы Байқоңыр Байғанин ауданы Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Ембі Ертіс ауданы Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жаңаөзен Жаңатас Жангелді ауданы Жаркент Жаңақорған кенті Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Қарағанды Қаскелең Келес ауданы Кентау Көкшетау Қонаев Қостанай Қосшы Құлсары Курчатов Қызылорда Көкпекті ауданы Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный с.Мангистау Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сәтпаев Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Тайынша Талғар Талдықорған Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Темиртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түркістан Түлкібас кенті Узынагаш Орал Өскемен Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шамалған ауылы Шу Шал ақын ауданы Шалқар Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Екібастұз Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарғалы Қобда ауданы Қордай Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы
Құптан 20:51
Жангелді ауданы
Алматы Астана Шымкент Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арқалық Арысь Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Аққулы ауданы Байқоңыр Байғанин ауданы Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Ембі Ертіс ауданы Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жаңаөзен Жаңатас Жангелді ауданы Жаркент Жаңақорған кенті Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Қарағанды Қаскелең Келес ауданы Кентау Көкшетау Қонаев Қостанай Қосшы Құлсары Курчатов Қызылорда Көкпекті ауданы Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный с.Мангистау Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сәтпаев Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Тайынша Талғар Талдықорған Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Темиртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түркістан Түлкібас кенті Узынагаш Орал Өскемен Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шамалған ауылы Шу Шал ақын ауданы Шалқар Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Екібастұз Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарғалы Қобда ауданы Қордай Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы
Жангелді ауданы
ықшамдау
Таң Күн Бесін Аср Ақшам Құптан
04:48 06:15 12:54 17:23 19:24 20:51
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
4 Шавваль 1446
Миләди
02 сәуір 2025

Мақалалар

ЖЕРЛЕУ РӘСІМДЕРІ

| A | +

Мұсылманшылықта мәйітті жерлеудің шариғи үкімі ижмағ бойынша - парыз кифая. Алайда мәйіт көмілмей қалса, сол аймақтың адамдары жауапты болады. Мәйіттің ер немесе әйел кісі, нәресте немесе жасы үлкен кісі шаһид немесе шаһид болмауы үкімді өзгертпейді. Бәрі де жерленуі тиіс.

Құран айттарында мәйітті жерлеу керектігін ескертеді: «Расында адам баласын ардақтадық. Сондай-ақ оларды құрлықта да теңізде де көліктендірдік. Әрі оларды жақсы нәрселермен қоректендірдік. Әрі оларды жаратқандарымыздың көбінен неғұрлым артық жараттық» (Исра сүресі 70-аят).

Ажал жетіп өлгеннен кейін жерлеу рәсімі адам баласын ардақтау болып саналады. Керісінше адам баласының жерленбей, жиіркенетін жағдайда көмусіз қалдыру - күнә. Сүннеттен дәлел: Имам Бұхари Жәбир ибн Абдулладан (Алла оған разы болсын) мына бір хадисті жеткізген: «Пайғамбар (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) Ухұд шайқасында шейіт болғандарды бір қабірге екі кісіден жерлеуге кірісті. Көмудің алдында: «Қайсысы Құранды көбірек жаттаған» деп сұрады. Мынау деп көрсетілсе алдымен соны қабірге кіргізді. Артынша: «Қиямет күні мен бұларға куәгер боламын»,- деді. Осылайша оларды жуындырмай қанмен бірге көмуді бұйырды» (Бұхари риуаяты).  Мәйітті жуу, кебіндеу және жаназасын шығару сияқты марқұмды жерлеуге апару да парыз кифая. Жерлеуге апарарда мәйіт салынған табытты төрт жағынан ұстап тербелтпей тездетіп жүріп отырады. Мәйітті жерлеуге көлікпен апаруға болады, алайда қабырстан жақын болса жаяу апарған абзал. Шетінеген нәрестені немесе одан үлкен баланы ер кісі қолына алып қабірстанға көтеріп апарады. Баланы ат үстінде отырып та апаруға болады. Үлкен кісіні ат үстінде көтеріп апару мәкрүһ, бірақ үзірлі жағдайда рұқсат етіледі. Әйел кісінің табытын мата не матаға ұқсас нәрсемен жауып қою сүннет. Жерлеп біткенше матамен көлегейлеп тұру қажет. Мәйітті қабірстанға дауыс шығармай апару сүннет, Құран Кәрім оқып зікір айтып дауыс шығару да мәкрүһ. Себебі Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) өзінің хадис шарифінде: «Мәйітті шығарып салғанда, дауыс шығарып та шырақ алып та жүрмеңдер, сондай-ақ алдында жүруге болмайды», - деген (Ас-Суюти риуаяты).

Алланы зікір еткісі келген адам іштей зікір айтсын, сондай-ақ жаназаға шырақ немесе түтін түтеткіш апарылмайды. Шариғатқа теріс іс (музыка ойнау немесе әйелдердің айқайлап жылауы және т.б.) байқалса тыйым салу керек. Қазалы үйге көңіл айта келгендердің мәйітті  қабірстанға дейін шығарып салуы және жерлеу рәсімі біткенге дейін күткені абзал. Мәйітті шариғатқа сай жерлеу - парыз кифая. Жерді аң қаза алмайтындай және иісі шықпайтындай терең қазу - уәжіп.  Жер қыртысы қатты болса ақым жасау (үңгілеп қазу) сүннет. Ақым қабірдің төменгі құбыла жағынан кеңірек етіп қазылады. Ал жер қыртысы жұмсақ болса лақат қазу қажет емес. Мәйіт жүзі құбылаға қаратып оң жақ бүйірімен жатқызылады. Мәйітті қабірге жатқызар кезде «Бисмилләһи уа ъалә милләти (суннәти) Расулилләһи»  (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) - деп айту сүннет. Абдулла ибн Омардан риуаят бойынша Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) былай деген: «Мәйіттеріңізді қабірлеріне қойған кездеріңізде: Бисмилләһи уа ъала суннати расулиллаһи деңдер» (Ибн Хиббан риуаяты). Мәйітті қабірге оң жақ  бүйірімен қойғанда, құбылаға қарап жатуы үшін  бас-аяғын қышпен немесе топырақпен сүйеп қою мұстахаб. Мәйітті табытқа салып жерлеу - мәкруһ, табытпен жерлеуге жер тек құмды немесе сазды болса ғана рұқсат етіледі. Бірақ табыт темірден болмауы керек. Мәйітпен бірге көрпе-жастық сияқты заттарды қабірге қою – мәкруһ. Мәйіт ақымға қойылған соң үш уыс топырақ салу – мустахаб. Сол топырақты мәйіттің бас жағына тастайды.

    Аллаға шүкір еліміз Тәуелсіздік алғаннан бері жаназа, жерлеу, ас беру тағысын тағы мәселелер реттеліп келеді. Кемшілік тұстары уақыт өте жолға қойылып келеді. Алла Тағала қайтқан  мұсылмандарды рахметіне алсын!

 

Түрксіб ауданы

«Ынтымақ 1» мешітінің бас имамы 

Ибрагимов Осман

 

 

ДЕРЕККӨЗІ Azan.kz

Ислам ақпараттық-ағарту порталы 

Предыдущий Следующий
АНАМНЫҢ АЯЛЫ АЛАҚАНЫ ҚАБІР БАСЫНДАҒЫ БӘСЕКЕ - ЫСЫРАП

Тақырып аясындағы мақалалар

рамазан 2025 ОРАЗАНЫҢ ПАРЫЗ БОЛУ ТАРИХЫ
Рамазан айындағы ораза – исламның бес парызының бірі және барлық балиғат жасына жеткен мұсылмандарға міндетті құлшылық.
рамазан 2025 ПАЙҒАМБАР ﷺ СҮЙІНШІСІ - ҚАСИЕТТІ РАМАЗАН АЙЫ
Исламдағы ең қасиетті айлардың бірі – Рамазан айы. Бұл ай – Алланың рақымы мен кешірімі молынан төгілетін, пенделердің күнәлары кешіріліп, сауаптары еселенетін ерекше уақыт....
рамазан 2025 БҰРЫНҒЫЛАРДЫҢ ОРАЗАСЫ
Әр мұсылман жыл сайын сағына күтетін құлшылық ол - ораза. Бабаларымыздан бізге өнеге һәм өсиет және аманат болып қалған. Көкірегінде иманы бар барша адам парыз деп ұғып, қаза қылмай тұтқан ғибадат....
Қоғам ЖҰМЫСШЫҒА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАП – ЖАУАПКЕРШІЛІК ПЕН СЕНІМ
Бірде Мұса (оған Алланың сәлемі болсын) пайғамбар әйгілі Ніл өзенін артқа тастап, шөл далада жаяу келе жатты. Аяқ киімі жыртылып, жарамай қалғандықтан, жалаңаяқ жүруіне тура келеді. Жолай ішіп-жемге ештеңе таппай, нәр тартпай, ағаштың жапырағын жеуге мәжбүр болады. Осылайша Шұғайып (оған Алланың сәл...
Пайым-парасат ТӘКӘППАРЛЫҚ - ТЕРЕҢ ҚҰЗ
Тәкәппарлық – адамның өзіне, өзгелерге және өмірге деген қате көзқарастардың бір көрінісі. Бұл мінез-құлық адамның рухани және моральдық дамуына кедергі жасайтын терең құзға айналады. Тәкәппарлық – араб тіліндегі «кибр» және «тәкәббур» сөздерінен шығады. Ол «үлкен», «ұлы болу» деген мағынаны білдіре...
Әдеп (этика) КЕЛІННІҢ СӘЛЕМ САЛУЫ
Қазақ халқының рухани мәдениеті мен тұрмысында келіннің сәлем салуы ерекше орын алады. Бұл дәстүр ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып, қазақы тәрбиенің ажырамас бөлігіне айналған. Келіннің сәлем салуы тек құрмет көрсету ғана емес, сонымен қатар үлкенге ізет пен кішіпейілділіктің белгісі саналады. Бірақ бұл дә...

Оқырмандардың пікірі (0)

Қызықты тақырыптар

Мәнһәж ҚАБІР БАСЫНДАҒЫ БӘСЕКЕ - ЫСЫРАП
Қабір – Алла алдындағы өз міндетін орындаған, өзгелерге ізгілік еткен кісілерге тынығып, рахат көретін жәннат бақшаларының бірі. Ал өз міндетін орындамаған пенделер үшін азап тартатын жәһаннам шұңқыры болмақ....
Мәнһәж САБЫР МЕН ШҮКІР ИМАННЫҢ ҚОС ҚАНАТЫ
Жалпы сабырлық жөнінде мақала жазбастан бұрын осы сөздің негізі мағынасына тоқталып өткеніміз жөн.
Мәнһәж «ТОЛЫҚ АДАМ» ҚАНДАЙ АДАМ?
Аса Рақымды ерекше Мейірімді Алланың атымен бастаймын!
Мәнһәж АЛЛАНЫ ТАНУ (ИХСАН)
«Алланың өзі де рас, сөзі де рас. Рас нәрсе ешқашанда жалған болмас» Абай
Мәнһәж СҮННЕТКЕ АМАЛ ЕТУ
Қазақ атам мұсылманшылыққа мойынсұнған күннен бастап, сүннетті салтым деп білген. Салт-дәстүрімізге сүннеттің сіңгенінің арқасында атеистік саясат замандарында да біз асыл дінімізден айырылмадық....
Мәнһәж СҮННЕТКЕ САЙ АМАЛ ЕТУ
Қазақ атам мұсылманшылыққа мойынсұнған күннен бастап, сүннетті салтым деп білген. Салт-дәстүрімізге сүннеттің сіңгенінің арқасында атеистік саясат замандарында да біз асыл дінімізден айырылмадық....
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
4 Шавваль 1446
Миләди
02 сәуір 2025
Намаз уақыттары
қазір

Құптан 20:51

Бамдатқа дейін 01:12

Вопрос устазу: новые вопросы о посте

Да, можно держать 6-дневный пост начиная с 31 марта

Администратор Azankz
29 нау. 2025

44. Аль-Муджиб - Отвечающий на мольбы

Вам предписано сражаться, хотя это вам неприятно. Быть может, вам неприятно то, что является благом

X
5 нау. 2025

23. Вопрос о том, что деяния Аллаха являются результатом воли (выбора)

Да смилостивится над нами Аллаһ. Спасибо за предоставленную книгу

X
5 ақп. 2025

Урок 7: Фарды и суннаты гусля

Ас саламу алейкум ва рахматуЛлахи ва баракятух. Женщинам нельзя промывать внутреннюю часть половых о

X
14 қаң. 2025

Переговоры по предстоящему сезону хаджа прошли в Джидде

О ,Аллах забери меня в Хадж

Саид
10 қаң. 2025
Created with Sketch. {{!-- --}} {{!-- --}} {{!-- --}} Created with Sketch. Asset 1mdpi