ОРАЗАНЫҢ ПАРЫЗ БОЛУ ТАРИХЫ
Рамазан айындағы ораза – исламның бес парызының бірі және барлық балиғат жасына жеткен мұсылмандарға міндетті құлшылық.
Бұл ораза һижраның екінші жылында (миләди 624 жылы) Мұхаммед пайғамбар (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) мен алғашқы мұсылмандардың Меккеден Мәдинаға қоныс аударуынан кейін, Шағбан айында бекітілді. Бұған дейін мұсылмандар Ашура күнінде ораза ұстайтын, ол ерікті болып, яһудилердің Йом-Кипур оразасымен сәйкес келетін. Рамазан оразасы парыз етілгеннен кейін, Ашура күніндегі ораза ерікті құлшылыққа айналды. Бұл оқиға мұсылман қауымының бұрынғы дәстүрлерден ерекшеленетін дербес діни тәжірибеге көшкенін көрсетеді.
Құран мен Сүннеттегі Рамазан оразасы
Құран Кәрімде ораза туралы бұйрық «Бақара» сүресінің 183-аятында айтылған: "Ей, иман келтіргендер! Сендерге ораза парыз етілді, бұрынғыларға парыз етілгендей, бәлкім, тақуа боларсыңдар."
Бұл аят оразаның тек исламда ғана емес, бұрынғы діни дәстүрлерде де болғанын көрсетеді. Ораза рухани тәрбиені, нәпсімен күресті, тақуалыққа жетуді көздейді.
Пайғамбарымыз Мұхаммед (оған Алланың сәлемі мен игілігі болсын) оразаның маңыздылығын Ибн Умар жеткізген хадисте атап өткен: "Ислам бес нәрсеге негізделген: Алладан басқа тәңірдің жоқ екендігіне және Мұхаммедтің Алланың елшісі екендігіне куәлік ету, намаз оқу, зекет беру, қажылық жасау және Рамазан айында ораза ұстау." Бұл хадис оразаның ислам дінінің негізінде маңызды орын алатынын көрсетеді.
Қазақстанда ораза ұстаудағы рухани және әлеуметтік маңызы
Қазақстандағы мұсылмандар үшін Рамазан айындағы ораза ерекше маңызға ие. Қазақстан – көпұлтты және көпконфессиялы мемлекет болғандықтан, барлық азаматтарының дәстүрлері мен әдет-ғұрыптарын құрметтейді. Елдің мұсылман қауымы үшін Рамазан – рухани құндылықтарды нығайту, бірлік пен өзара көмек көрсету кезеңі.
Бұл айда мұсылмандар күндізгі уақытта тамақ пен судан ғана емес, сонымен қатар жаман ойлар мен теріс әрекеттерден де тыйылып, қайырымдылыққа, мұқтаж жандарға көмек көрсетуге және отбасылық әрі қоғамдық байланыстарды нығайтуға ерекше көңіл бөледі. Қазақстандағы мешіттерде жамағаттық ауызашарлар ұйымдастырылады. Бұл шараларға әртүрлі жастағы және әлеуметтік топтардағы адамдар жиналып, қоғамдастық пен ынтымақтастық сезімін нығайтады.
Қазақстанда ораза ұстаудың практикалық аспектілері
2025 жылы Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының (ҚМДБ) мәліметіне сәйкес, Рамазан айы 1 наурызда басталып, 30 наурызға дейін жалғасады. Осы кезеңде елдегі мұсылмандар таң атқаннан күн батқанға дейін ораза ұстайды. Түнгі намаздарға, әсіресе, тарауих намазына ерекше көңіл бөлінеді. Бұл намаздар құптан намазынан кейін мешіттерде жамағатпен оқылады. Сонымен қатар, мұсылмандар Құран оқып, қосымша құлшылықтар жасап, қайырымдылықпен айналысуға тырысады.
Ислам шариғаты белгілі бір себептермен ораза ұстай алмайтын адамдарға жеңілдіктер береді. Ауру, сапар, жүктілік немесе емізулі бала жағдайында оразаны кейінге қалдыруға немесе өтеу мүмкін болмаған жағдайда фидия (мұқтаж адамдарды тамақтандыру) төлеуге рұқсат етіледі.
Рамазан айындағы ораза – мұсылман қауымының рухани кемелденуіне, нәпсіні тәрбиелеуге және Алланың разылығына жетуге бағытталған ұлы құлшылық. Қазақстандық мұсылмандар бұл айды ерекше ықыласпен, ізгі амалдармен, мейіріммен және тақуалықпен өткізеді.
Мұсылман жамағатының Рамазан айында бірлігі мен өзара қолдауы еліміздің рухани тұтастығын нығайтып, қоғамдағы бейбітшілік пен тұрақтылықты арттыруға септігін тигізеді.
Д.Қонаев мешітінің ұстазы
Ғалия Ибраева
 Предыдущий |
Следующий |
| Шарапаты мол шағбан айы | ПАЙҒАМБАР ﷺ СҮЙІНШІСІ - ҚАСИЕТТІ РАМАЗАН АЙЫ |
Тақырып аясындағы мақалалар
Қызықты тақырыптар
Намаз уақыттары 