ОТБАСЫЛЫҚ ҚАҒИДА ҚАЖЕТ ПЕ?
Алматы
Алматы Астана Шымкент Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арқалық Арысь Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Аққулы ауданы Байқоңыр Байғанин ауданы Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Ембі Ертіс ауданы Есик Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жаңаөзен Жаңатас Жангелді ауданы Жаркент Жаңақорған кенті Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Қарағанды Қаратау Қаскелең Келес ауданы Кентау Көкшетау Қонаев Қостанай Қосшы Құлсары Курчатов Қызылорда Көкпекті ауданы Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный с.Мангистау Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сәтпаев Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Тайынша Талғар Талдықорған Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Темиртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түркістан Түлкібас кенті Узынагаш Орал Өскемен Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шамалған ауылы Шу Шал ақын ауданы Шалқар Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Екібастұз Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарғалы Қобда ауданы Қордай Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы
Құптан 17:43
Алматы
Алматы Астана Шымкент Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арқалық Арысь Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Аққулы ауданы Байқоңыр Байғанин ауданы Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Ембі Ертіс ауданы Есик Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жаңаөзен Жаңатас Жангелді ауданы Жаркент Жаңақорған кенті Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Қарағанды Қаратау Қаскелең Келес ауданы Кентау Көкшетау Қонаев Қостанай Қосшы Құлсары Курчатов Қызылорда Көкпекті ауданы Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный с.Мангистау Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сәтпаев Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Тайынша Талғар Талдықорған Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Темиртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түркістан Түлкібас кенті Узынагаш Орал Өскемен Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шамалған ауылы Шу Шал ақын ауданы Шалқар Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Екібастұз Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарғалы Қобда ауданы Қордай Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы
Алматы
ықшамдау
Таң Күн Бесін Аср Ақшам Құптан
05:38 06:59 11:44 14:40 16:22 17:43
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
8 Джумада-сани 1447
Миләди
29 қараша 2025

Мақалалар

ОТБАСЫЛЫҚ ҚАҒИДА ҚАЖЕТ ПЕ?

| A | +

Ата-бабамыздан «Отан отбасынан басталады» деген нақыл сөз қалған. Расымен де, Отанның берік болуы отбасының бекемдігінен бастау алады. Өйткені ол – ең негізгі және ең маңызды әлеуметтік институт. Отбасының нақты қағидаларға сүйеніп, дамуы еліміздің де жүйеленіп, алға қарай қадам басуына тікелей әсер етеді.

Егер қоршаған ортамызға, қоғамымызға назар салсақ, кез келген жобада өзіне тән мақсат-міндеті, қағидалары, орындалу тәртібі болатынын байқаймыз. Осы күнге дейін ешқандай жүйесі мен тәртібі жоқ қандай да бір жоба діттеген мақсатына жеткен емес, өсіп-өніп, өрлеген де емес. Өйткені әлдебір жетістікке жету жолында темірдей тәртіп, қатып қалған қағидалар жиынтығының керегі хақ. Сол секілді отбасын құрып, оны алға сүйреу үшін де өзіне тән қағида-принциптері қажет.

Белгілі қоғам қайраткері, танымал тележүргізуші марқұм – Бейсен Құранбектің осы мәселеге қатысты арнайы жүйесі болған. Оны «Бейсен және Болмыс» атты кітаптан аңғара аламыз. Еңбекте Бейсен Құранбектің отбасында әйелімен уағдаласқан жеке принциптері болғаны баяндалған. Нақтырақ айтсақ, ол қағидалар қатарына мыналар жатады:

  1. Үйленген күннен бастап «сіз» деп сөйлесу;
  2. Қайын ата мен енені екіжақты құрметтеу, туған ата-ана ретінде көру;
  3. Қонақ келсе де, ішімдік кіргізбеу;
  4. Баланы мектепке дейін «хан» тұтып, мектеп кезінде шәкірт, ал оны бітірген соң дос секілді мәміле қылу;
  5. Ренжіскен жағдайда араны суытпай бірден сөйлесуге көшу;
  6. Қайта-қайта қоңырау шалып, есеп беруді талап етпеу;
  7. Ешқашан ажыраспау;
  8. Екі жақтың туған-туыстары жөнінде өсек-аяң таратпау.

Байқап қарасақ, Бейсеннің бұл қағидалары ислам талаптарына сәйкес келетінін аңғару қиын емес. Оның үстіне, аталмыш принциптер Бейсен Құранбектің өзі мен жан-жарына ғана тән болуы мүмкін. Яғни бұларды әр отбасыға тиесілі тәртіп жүйесі деп айтудан аулақпыз. Өйткені әрбір жанұя – өз алдына бөлек мемлекет, соған сәйкес әрқайсысының жеке Конституциясы да бар. Сондықтан, дініміздің қайнаркөздеріне көз тастай отырып, жоғарыда айтылған қағидаларды жалпы мұсылман жұртшылыған ортақ, мына негізгі мәселелермен толықтырсақ болады:

  1. Өзара мейірім танытуды ұмытпау. «Сендердің ең жақсыларың – әйелдеріне ең жақсы болғандары» (Тирмизи). «Раббың ата-анаға жақсылық жасауды бұйырды» (Исра сүресі).
  2. Отбасылық өмірді тақуалыққа негіздеу. «Ей, иман келтіргендер! Өздеріңді және отбасыларыңды оттан сақтаңдар» (Тахрим сүресі). «Расында, ең құрметтілерің – Алладан көп қорқатындарың» (Хужурат сүресі).
  3. Өз міндеттерін атқару. «Ерлер әйелдердің қамқоршысы, себебі Алла олардың біріне артықшылық беріп, нәпақа тауып береді» (Ниса сүресі). «Тақуа әйелдер – бойсұнушы, Алла қорғаған нәрселерді қорғайтындар» (Ниса сүресі).
  4. Әділдікті ту ету. «Балаларыңа сыйлық беруде әділ болыңдар» (Бұхари).
  5. Кешіріммен қарау. «Кешірім жолын ұстан, жақсылықты бұйыр, надандардан сырт айнал» (Ағраф сүресі).
  6. Туыстық қарым-қатынасты сақтау. «Аллаға қарсы келіп, туыстық байланысты үзуші адам жұмаққа кірмейді» (Бұхари)

 

Алатау ауданының бас имамы

Есім Ержан

 

ДЕРЕККӨЗІ Azan.kz

Ислам ақпараттық-ағарту порталы 

Тегтер: мақала 2025
Предыдущий Следующий
МӘШҺҮР ЖҮСІП ЖӘНЕ ОНЫҢ РУХАНИ МҰРАСЫ ҚҰҚЫҚ ПЕН ДІННІҢ ӨЗАРА БАЙЛАНЫСЫ

Тақырып аясындағы мақалалар

Мәнһәж ҚҰҚЫҚ ПЕН ДІННІҢ ӨЗАРА БАЙЛАНЫСЫ
Ислам дінінің Алла Тағала тарапынан адамзатқа түсірілуінің негізгі мақсаты адам баласының құқығының қорғалуы. Адам өмір сүруге, бас бостандығы, сөз бостандығы, білім алу мен табыс табу, не нәрсені иемдену мен әділдікке қақылы....
Пайым-парасат ҚОРШАҒАН ОРТА - ҚОРҒАНЫҢ
Адам мен табиғат — ажырамас егіз ұғым. Табиғат — тіршіліктің қайнар көзі, ал қоршаған орта — адамзаттың өмір сүру ортасы, демі мен тынысы. Сол себепті табиғатты қорғау, оны аялау — әр адамның адамдық борышы....
Пайым-парасат БАҚЫТТЫ ОТБАСЫНЫҢ СЫРЫ
Жалғыздық тек Аллаға ғана жарасқан. Ұлы Жаратушы жалғыз болуды дара Өзіне тән етіп, жаратылыс атаулысын жұп-жұбымен тіршілік етуге мұқаж етіп жаратты. Сондай-ақ, бұл мұқтаждықты жаратылған махлуқат атаулысы бастан кешіріп табиғатындағы әлсіздікті екінші жартысын тауып толықтыруға зәру....
Пайым-парасат НАМАЗ - ТӘРБИЕ НЕГІЗІ
«Раббыңды намазда сәжде етіп және түннің бір бөлігінде Оны еске алып ұлықта» («Инсан» сүресі, 26-аят)
Пайым-парасат ҚАРИЯЛАР – ДАРХАН КӨҢІЛ ӨЛШЕМІ
Қазақ халқының болмысында қарияға деген құрмет пен ізет – ұлттың рухани тірегіне айналған асыл дәстүр. «Қариясы бар үй – қазыналы үй» деп бекер айтылмаса керек. Өйткені қария – елдің өткенін көрген, бүгініне бағыт беріп, болашағына бағдар сілтер рухани шамшырағы. Ұлттың шежіресін, елдің тарихын, хал...
Дін мен дәстүр ДІНДІ ҚАДІР ТҰТ, ДӘСТҮРДІ ДӘРІПТЕ
Біз өмір сүріп отырған заманда дін мен дәстүр – ұлт руханиятының қос қанаты. Екеуі де адамның адамдық болмысын, қоғамның тұтастығын, ұлттың рухани байлығын қалыптастырады. Дінді қадір тұту – Аллаға деген ықыласты, жүректегі иманды күшейту болса, дәстүрді дәріптеу – ата-баба аманатына адалдықтың, ұлт...

Оқырмандардың пікірі (0)

Қызықты тақырыптар

Исламдағы отбасы ИСЛАМ ЖӘНЕ ОТБАСЫ ТӘРБИЕСІ МӘСЕЛЕСІ
Бала тәрбиесі жаһандануға бет алған қоғамымыздың өзекті мәселелерінің бірі болып табылары сөзсіз. Тәрбие отбасынан, одан соң мектептен басталатыны ешкімге сыр емес. Пайғамбарымыз Мұхаммед (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Ешбір әке баласына жақсы тәрбиеден қымбат нәрсе бере алмайды», – дег...
Исламдағы отбасы ОТБАСЫ ТІРЕГІ СЫЙЛАСТЫҚ ПЕН СҮЙІСПЕНШІЛІК
Отбасындағы дұрыс мәміле - отбасы мүшелерінің бір-бірімен ара-қатынасының байланысын білдіреді. Адамның ең жақындары ата-анасы, жолдасы және бала-шағалары. Бір-бірлеріне осыншалықты жақын адамдардың қарым-қатынастарындағы негізгі тірек - сыйластық пен сүйіспеншілік екені анық. Сонда ғана адамдардың ...
Исламдағы отбасы ОТБАСЫЛЫҚ ӨМІРІҢ ҚҰЛПЫНАЙДАЙ БОЛСЫН ДЕСЕҢ...
Қазақ «Үйлену оңай, үй болу қиын» дейді. Ардақты Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Пенде үйленсе, дінінің тең жартысы кемелденеді. Енді қалған жартысына сақ болсын», – деген. Бұл риуаят сахаба Әнас ибн Мәліктен (Алла оған разы болсын) жеткен. Үйлену арқылы шаңырақ көтерген ад...
Исламдағы отбасы ҚАЗАҚИ САЛТ-ДӘСТҮРДЕГІ ОТБАСЫ ҚҰНДЫЛЫҒЫ
Отбасы адамзат тарихында әрқашан маңызды орынға ие болып, адамдардың қоғам болып қалыптасуына себепші болды. Тарихқа көз жүгіртсек, алғашқы қоғам отбасынан құрылғанын көреміз. Құранда осы мәселеге тоқталып, ең алғаш жаратылған адам баласының отбасы болып өмір сүргені де айтылады....
Исламдағы отбасы "Мәһір – қалыңдықты саудалау емес, Құдайдың берген құқығы". Имам мешітте неке қидыру ережелерін түсіндірді
Қалыңдық пен күйеу жігіт мешітке неке қидыруға келгенде өзімен бірге міндетті түрде АХАТ құжатын ала келуі тиіс.
Исламдағы отбасы ЫНЖЫҚ ЖӘНЕ ПЫСЫҚ БАЛА
Алла Тағала адам баласын дүниеге сынақ үшін жіберген. Сынақ, Адам атадан басталып күнімізге дейін, тіпті ақыр заманға дейін жалғаса береді. Бала тәрбиесіндегі сынақ, ерлі-зайыпты болып, отбасы құрудан, шыр етіп перезент үнінің естілуімен басталады....
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
8 Джумада-сани 1447
Миләди
29 қараша 2025
Намаз уақыттары
қазір

Құптан 17:43

Бамдатқа дейін 03:45

Урок 126. Глава 13. 129 хадис

Ваши ответы по теме урока - верные. Но мы не можем их оставить в комментарии, т.к. тогда пропадает с

Администратор Azankz
кеше

Назначен новый руководитель отдела по делам религии и анализа ДУМК

Timely report — this article highlights the recent leadership change at a major religious-anal

X
26 қар. 2025

О приоритетах

Great meaningful piece reflecting on one’s true priorities and obligations — very though

X
4 қар. 2025

22 урок: О дополнительных земных поклонах

"В случае, если молящийся выполнил 5 ракаат, т.е. совершил и руку и саджда, а затем вспомнил, что ош

Al Almaty
7 қыр. 2025

Урок 22: Вторая клятва при Акабе

(+++++)

Амир Холматов
2 қыр. 2025
Created with Sketch. {{!-- --}} {{!-- --}} {{!-- --}} Created with Sketch. Asset 1mdpi