КӨРКЕМ МІНЕЗ КЕШІРІМДІ КЕЛЕДІ
Жоқтан барды жаратқан құдіретті Алла Тағала аса қамқор, ерекше мейірімді, кешіруші. Мінсіздікке талпыну адамды кейде тәкаппарлыққа душар етіп жатады. Сүрінбейтін тұяқ, жаңылмайтын жақ болмайды. Қателеспей тұрмаймыз. Десе де, біз жұмыр басты пенделер сол қателігімізден сабақ алып, шын өкініп Аллаға жалбарынатын болсақ, ниет-пиғылымыздың тазалығы, дұрыстығына орай Раббымыз бізді кешіреді. Кешіре білу – адамды азаматтыққа бастайтын ізгі жол. Ол алдымен тәкаппарлықты бағындырады. Содан кейін адам баласының жүрегін жұмсартып, мейірімділік, бауырмашылдық қасиеттеріне бастайды. Міне осындай дарқандық пен даналықты бойға жиған дана халқымыз бұл ізгілікті "Кең болсаң, кем болмайсың" дейтін бір ауыз сөзге сиғызған.
"Жақсы адамның ашуы, шайы орамал кепкенше, жаман адамның ашуы, басы жерге жеткенше" дейді тағы бір мақалда. Дегенмен, біз өмір сүріп отырған қоғамның күрделенуі мен жаһандануға байланысты келіп жатқан әртүрлі мәдениеттің салдарынан адамдардың арақатынасы бұзылуда, тіпті бүгіндері дәл осы өркениетті ортада кешірімді адамдар азайып барады.
Дініміз Ислам бізді әр уақытта кешірімді, кең мінезді болуға шақырады. Өйткені, кешірім арқылы мұсылмандық қадір-қасиетімізді биікке көтереміз.
Кейде күнделікті күйбең тірлігімізде біліп-білмей кейбіреудің жанын ауыр сөзбен жаралап жатсақ, енді бірде, көлікпен біреудің жолын кесіп, асығыстықтан, келеңсіздіктерге ұшырап жатамыз. Осындай сәттерде бірден «кешірім» атты киелі ұғымды санамызда жаңғыртып, қарсы тараптан ғафу өтінсек, онда мұндай кішілік пен ізгілікті ұмытып бара жатқан сүркей қоғамның кез-келген тұлғасының Хақ діннің мерейіне бөленіп, шуағына жылынуына себепкер болар едік. Әлбетте, бұл біздің аласалығымыз емес, биіктік пен тереңдігіміз, парасат кеңдігімізді көрсетеді.
Рахымды Алла Тағала үлкен кешірім иесі. Мысалы үшін отыз күн оразада ол өзінен үміт күткен, кешірім сұраған пендесінің біліп-білмей істеген күнәларын кешіріп, мол сауапқа кенелтеді. Осы кешірім айында біз Раббымыздың кешірімін алуда үміт ете отырып, оның кеңдігін, кешірімшілдікке баулыған әрбір игілігін, жақсылығын бойымызға сіңіруіміз керек.
Жер бетінде мінсіз жаратылған оның ешбір баламасы жоқ. Біз өзіміздің айналадағы жақындарымызды, балаларымызды осы кешірім арқылы кішіпейілдік, мәдениеттілік, ізеттілік, мейірбандыққа тәрбиелеуіміз қажет. Тәкаппарлықтан, өркөкіректіктен арылуға үйретуіміз керек. Сонда ғана адам баласы өркен жаймақ. Ағаш өз тамырынан нәр алса, адам өзіне кешірімділік, бауырмалдық жылы сезімдері арқылы өзіне нәр береді. Кешірімді һәм айналасына үнемі нұрын шашып жүретін адамдар әркез көпшілік құрметіне, Алланың ілтипатына бөленеді.
Адам баласының бойындағы жаман мінездің қалыптасуы, көбінеки оның тез ренжуі мен ұзақ уақыт көңілге өкпе-наз сақтап жүруімен байланысты болып келеді. Әлденеге ашуланса, жүрегі қатайып, біраз уақыт кектеніп жүретін адамдардың психологиялық қалыпсыздықтан екені белгілі. Ал оны емдеудің жолы – кешірімділік екені дәлелденіп те қойды. Сондықтан, асыл Пайғамбарымыз (оған Алланың сауаты мен сәлемі болсын) үш күннен артық ренжіп, қатайып жүру, жүрекке зіл сақтау, ол мұсылманға тән қасиет емес екенін айтқан. Тіпті, "ондай жандар біздің қатарымыздан емес" деген ескерту де жасаған. Демек, кешірімділік адамның жан дүниесіне пайдалы болған соң, осындай тәлімді тәжрибеге айналдыруға үндеп жатыр. Оны әрбір мұсылман түсінуге тиіс.
Сәкен Амангелдіұлы
Алғабас мешітінің бас имамы