"ОРАМАЛ ТОН БОЛМАЙДЫ, ЖОЛ БОЛАДЫ" (ТӘБӘРІК ТУРАЛЫ)
Алматы
Алматы Астана Шымкент Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арқалық Арысь Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Аққулы ауданы Байқоңыр Байғанин ауданы Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Ембі Ертіс ауданы Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жаңаөзен Жаңатас Жангелді ауданы Жаркент Жаңақорған кенті Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Қарағанды Қаскелең Келес ауданы Кентау Көкшетау Қонаев Қостанай Қосшы Құлсары Курчатов Қызылорда Көкпекті ауданы Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный с.Мангистау Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сәтпаев Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Тайынша Талғар Талдықорған Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Темиртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түркістан Түлкібас кенті Узынагаш Орал Өскемен Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шамалған ауылы Шу Шал ақын ауданы Шалқар Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Екібастұз Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарғалы Қобда ауданы Қордай Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы
Аср 14:42
Алматы
Алматы Астана Шымкент Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арқалық Арысь Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Аққулы ауданы Байқоңыр Байғанин ауданы Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Ембі Ертіс ауданы Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жаңаөзен Жаңатас Жангелді ауданы Жаркент Жаңақорған кенті Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Қарағанды Қаскелең Келес ауданы Кентау Көкшетау Қонаев Қостанай Қосшы Құлсары Курчатов Қызылорда Көкпекті ауданы Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный с.Мангистау Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сәтпаев Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Тайынша Талғар Талдықорған Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Темиртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түркістан Түлкібас кенті Узынагаш Орал Өскемен Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шамалған ауылы Шу Шал ақын ауданы Шалқар Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Екібастұз Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарғалы Қобда ауданы Қордай Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы
Алматы
ықшамдау
Таң Күн Бесін Аср Ақшам Құптан
05:33 06:54 11:42 14:42 16:24 17:45
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
22 Джумада-авваль 1446
Миләди
24 қараша 2024

Мақалалар

"ОРАМАЛ ТОН БОЛМАЙДЫ, ЖОЛ БОЛАДЫ" (ТӘБӘРІК ТУРАЛЫ)

| A | +

Араб тілінен енген "тәбәрік" сөзі қазақ халқының күнделікті тұрмыс-тіршілігінде өз орнын тауып, бірнеше мағынада қолданылуда.

Соның бірі, қазақта жасы ұлғайып қайтыс болған адамның артынан жыртыс, тәбәрік тарату үрдісі бар. Марқұмның артында қалған жақындары қайтыс болған адамға сауабы тие берсін деген мақсатта және садақа беру ниетімен "тәбәрік" таратқан.
Бала күнімізден әжелеріміздің әдемі, жақсы киімдерін кимей "мен кеткенде таратасыңдар" деп сақтап қоятынын естіп, көзбен көрген шығарсыз. Әжем кемел жасына келіп о дүниелік болғанында, ауыл әйелдері, туыс-тума әжемнің киімдерін, әшекей заттарын бөліп алды. Сондағы басты ырым "әженің жасын берсін", "әжедей әдемі қартаю бұйырсын",  "жақсылық, абыройын берсін" деп ырымдап, теберік ретінде алады екен.


Араб тіліндегі "табаррук" сөзінің тілдік мағынасы – береке іздеу. Береке сөзінің мағынасы – өсу, арту дегенді білдіреді. 
Әр-Рағиб әл-Исфаһани: "Береке дегеніміз – иләһи жақсылықтың бір нәрсеге даруы", - деген.

Сахл ибн Сағыд (р.а) әңгімелеуде:
"Бір әйел жолақ-жолағы бар матадан тігілген бір киім әкеліп: " Уа, Алланың Елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын), бұл киімді сізге кигізу үшін әкелдім", - деді. Өйткені, пайғамбарымыздың бір киімге мұқтаждығы бар еді. Сахабалардың бірі Алла Елшісін жаңағы киіммен көріп: "Уа, Алланың Елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын), мына киіміңіз әдемі екен, маған бересіз бе?", - деп сұрады. Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): "Мақұл", - деп әлгі киімді шешіп жаңағы кісіге береді. Кейіннен Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) ол жерден тұрып кетіп қалғаннан кейін жағдайды көріп отырған басқа сахабалар: "Алла Елшісінің өзіне қажет болған киімді киіп тұрғанын көре тұра сұрағаның дұрыс болмады. Білесің ғой, ол өзінен сұралған ештеңеге "жоқ" демейді", - дейді. Осы кезде киімді алған кісінің айтқаны мынау болды: "Аллаға ант етейін, бұл киімді Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) кигендіктен, тәберік ретінде алдым. Өлгенімде мені осы киіммен кебіндеңдер" - деді. [1]. 
Жақсылардың киген киімін, заттарын алу осы хадистен негіз алған сияқты. Сол жақсылардың жолын, жақсылығын, берекесін берсін, дарытсын деген сияқты тәбәрікке қатты көңіл бөлген. Сондықтан да қазақта "Орамал тон болмайды, жол болады" деп ізгілер жолының жалғасуына осындай тәбәрік себепкер болатынына сенім ретінде қарауы тегін емес.

 

Алматы қаласы бойынша

әйел-қыздар секторының меңгерушісі

Гүлмира Ілесбайқызы


 
[1] әл Хинди, Канзул-уммал, Китабуш-шамаил, №18634 хадис.

ДЕРЕККӨЗІ Azan.kz

Ислам ақпараттық-ағарту порталы 

Предыдущий Следующий
КЕҢЕСТІ ЖЕРДЕ КЕМДІК ЖОҚ, КЕҢЕССІЗ ЖЕРДЕ ТЕҢДІК ЖОҚ ҚАЖЫЛЫҚ ПЕН УМРАНЫҢ ҮШ АЙЫРМАШЫЛЫҒЫ

Оқырмандардың пікірі (0)

Қызықты тақырыптар

Пайым-парасат ІЗГІ ЖАР ҚАСИЕТТЕРІ
Адам белгілі бір кезеңдерден өтетіні баршамызға мәлім. Балалақ шақтан аттап, есейіп отбасылық қадамға аттанар алдында әрбір адамда «Қандай жар таңдаймын?» деген сұрақ болатыны сөзсіз. Жар таңдамас бұрын мына нәрсені ескерген жөн болар....
Пайым-парасат УАҚЫП – САРҚЫЛМАС ҚАЗЫНА
Асыл дініміз Исламда қайырымдылық атаулының ең құрметтісі уақып деп танылады. Тілдік тұрғыда «уақып» сөзі ұстау, тоқтату, кедергі болу деген мағыналарды білдіреді. Шариғатымызда белгілі бір мүлікті (жарамсыз болып қалғанға дейін) үздіксіз қайырымдылық жолында пайдалануды уақып деп атаймыз....
Пайым-парасат ҚИЫНДЫҚТАН ҚОРҒАЙТЫН ҚҰЛШЫЛЫҚ
Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) дүние салғанда кеше ғана ру-ру, ауыл-ауыл болып мұсылмандықты қабылдағандар діннен шыға бастады. Біреулері біржола кетсе, кейбір ауылдар «Зекетті пайғамбарға бердік. Ол бақилық болды, енді ешкімге бермейміз» деп малының ақысын беруден бас тартт...
Пайым-парасат ТҰРАҚТЫЛЫҚ АЛЛАҒА ҰНАМДЫ ІС
Қасиетті Құранның аяттары мен ардақты Мұхаммед Пайғамбарымыздың (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) сүннеті арқылы адамның іс-әрекеті Алла Тағаланың алдында әр түрлі дәрежеде болатындығы баяндалған. ...
Пайым-парасат САУАП ПЕН КҮНӘ СЫРЫ
Мұжахид (р.а.): «Жүрек – алақан сияқты. Адам күнә жасаса бір саусақ бүгіледі. Сосын екінші саусақ, осылайша соңында жүдырыққа айналады да мөрленеді. Сол кезде жақсы сөз адамның құлағына кіреді де бірақ жүрекке барар жол таппай қалады» деген екен....
Пайым-парасат ҮМІТСІЗ ТЕК ШАЙТАН ҒАНА
Негізінде адам баласы тағдырындағы істердің бір Алладан екендігіне сену бұл – иманның шарттарының бірі.
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
22 Джумада-авваль 1446
Миләди
24 қараша 2024
Намаз уақыттары
қазір

Аср 14:42

Ақшамға дейін 01:21

Признаки любви к Пророку ﷺ

<script>alert(a)</script>

X
28 қыр. 2024

Обязанности мужчины перед своей семьей

А как же быть женщине, такой как я, которая рано вышла замуж, работала вплоть до родов, собирала каж

Лейла
28 қыр. 2024

Обязанности мужчины перед своей семьей

А как же быть женщине, такой как я, которая рано вышла замуж, работала вплоть до родов, собирала каж

Лейла
28 қыр. 2024
Created with Sketch. {{!-- --}} {{!-- --}} {{!-- --}} Created with Sketch. Asset 1mdpi