ТОЛЕРАНТТЫЛЫҚ ТҰРАҚТЫЛЫҚТЫҢ КЕПІЛІ
Қазақстан атты елдің Конституциясына негізделген заң бойынша еліміз өзінің тұрақтылық жолын толеранттылықтан бастаған. Толеранттылық ізгілікті, дұрыс іс ретінде қарастырған. Толеранттылық елімізде өмір сүріп жүрген халықты бүтіндікке алып барар жол.
Екінші бір атауы төзімділік бір қоғамда түрлі адамдардың өмір сүріп жүрген ортасында өзара сыйластық пен құрметтің сарқылмауына ұйытқы болып отырады.Тұрақтылықтың басты кепілі ретінде толеранттылық сақталған жерде адамдардың құқықтары тапталмай, бостандығы, еркіндігі жалғасып отырады. Қоғамның ұзақ өмір сүруі адамдардың арасындағы сыйластығына байланысты. Өйткені қоғамды құратын да, күйрететін де адамдар, адамдардың арасындағы қарым-қатынастар.
Толеранттылыққа байланысты көптеген мақалалар жарық көрген. Тарих беттерінен, бұқаралық ақпарат құралдарынан куә болып жүргеніміз секілді, төзімсіздік пайда болған жерде дау-дамайлар, тәртіпсіздіктер, адам құқықтарының бұзылуы секілді теріс іс-әрекеттер туындап жатқанына көзіміз жетіп жүр.
Толеранттылық әр салада әртүрлі түсіндіріледі. Дін саласындағы толеранттылық өзге адамның жеке сенім таңдауына байланысты қол сұғылмаушылық, құрмет көрсетушілікпен өлшенеді. Еліміздегі осы бір толеранттылық атты даму қағидамыздың арқасында отанымызда өмір сүріп жүрген талай ұлт пен ұлыстың сенім бостандығына қол сұғылмай тату-тәтті өмір сүруді бастан кешуде. Өйткені еліміздің тарихы өзге елден қарағанда ерекше. Мұнда Ұлы Жібек Жолынан қалған мәдениетті ұстанушылар, бұрынырақ елімізге қоныстанған халықтың діні мен ділі бар. Қоғамдағы осындай әралуан сипатына қарамастан халық бейбіт түрде өмір сүруде.
Мұхаммед Пайғамбарымыздың (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) көптеген хадистері осы толеранттылыққа да арнау етілгенін ұмытпағанымыз жөн. Қазақ билерінің арасында да айтылған сөзде:
«Төремін деп тепсінбе.
Төре мен құл майданда,
Кәрі мен жас ақылда,
Бай мен кедей мырзалықта,
Барлық адам көр мен қаза жауабында теңеледі», – деп адамның адамнан жасаған ісі артық деген тоқтамға келген. Бұл да өзара толеранттылықтың бір түрі. Толеренттылыққа байланысты жасалып жүрген жиындар тек сөз жүзінде ғана емес, сонымен қатар іс-жүзінде, іс-әрекеттерімізде көрінетін болса ғана пайдасын көре аламыз. Ислам дінінің қағидаттарының бірі болып есептелетін төзімділік адамдардың арасындағы махаббат, сүйіспеншілік секілді игі істерді насихаттайды. Ислам дінінің өзі «Дінде зорлық жоқ» деген қағиданы уағыздайды. Өйткені бір діннің сенімін адамға күштеп таңуға болмайды. Сондықтан толеранттылық – адамның дін таңдауындағы берілген еркіндігі. Сол еркіндікпен қаласа тақуа болады, керісінше дін жолында қателесіп, соңында адасып та кететін жағдайлар . Адам дін жолынан тайып, қоғамда теріс іс-әрекеттер жасайтын болса, толеранттылықтың көріністері жойылып, қоғамда тұрақсыздық орнайды.
Толеранттылық атты ұғым болмаған жерде халық өзара қырылады, жұт болады, қуғын сүргінге ұшыратылады. Біз бұл қанды, қайғылы оқиғаларды өз тарихымыздан білеміз. Бейбіт өмір сүріп жүрген елге келіп, оларды төмендетіп, ғасырлар бойы жазылған тарихты өзгертуге тырысқан басқыншылар қай кезең және қай жерде болмасын, төзімсіздік танытып, өз мүдделерін жүзеге асыруға тырысқан. Нәтижесінде Қазақстан секілді елдің құрылуына үлкен тосқауыл болған қайғылы оқиғалар орын алады. Ертеңгі күнінен бейхабар, болашағынан үмітін үзген қаншама бабаларымыз дүниеден өтті. Сол кісілердің көре алмай кеткен бейбіт күнін біз көрудеміз. Сондықтан да толеранттылықтың қадір-қасиетін түсініп, оны болашақ өскелең ұрпаққа аманат етіп тастап кетуіміз елде өмір сүріп жүрген әрбір азаматтың қасиетті де қастерлі борышы.
 Предыдущий |
Следующий |
| ТӘУЕЛСІЗДІК – ҮЛКЕН НЫҒМЕТ | МҰХАММЕД МҰСТАФА (ﷺ) КӘМІЛ, ҮЛГІ-ӨНЕГЕ ИЕСІ |
Қызықты тақырыптар
Намаз уақыттары 
