Ихсан ілімінің мәні
Ихсан ілімінің мәні
Жыл басында Бас мүфти басымдық берілетін жеті бағытты бекіткен болатын. Солардың бірі – Ихсан рухани тәрбие негізі атты бағыт. Бас мүфти Наурызбай қажы Тағанұлы бастамасымен қолға алынған бұл бағыттың басты мақсаты – Исламның биік көрінісін танытатын Ихсан ілімі туралы халықты ақпараттандыру, көзі қарақты оқырманды сенімді мәліметпен қамтамасыз ету.
«Ихсан» ұғымы – Ислам дініндегі Аллаға ұнамды іс, кіршіксіз сенім, қалтқысыз құлшылық, шынайы ғибадат ету деген ұғымдарды береді. Ихсан ілімінің мәні кез келген істі жасағанда, жан баласы байқамаса да, бір Алланың көріп тұрғанына кәміл иман келтіру. Адамға емес, Аллаға бойұсынған пенденің тақуалығы мен әділдігі де биік дәрежеде көрініс табуы.
Баяғыда бір қауым өздерін басқарып тұрған әкімге көңілдері толмай, патшаға шағымданады. Әділетсіз әкімді әділ әкімге ауыстыруын сұрайды. Патша қауымының сөзін жерге тастамай, бұрынғы әкімді жаңа әкімге ауыстырады. Арада көп өтпей, әлгі қауым тағы да патшаның алдына шағымданып келеді. Патша халқын дұрыс басқара алмаған бұл әкімді де келесі әкімге ауыстырады. Біраз уақыттан кейін әлгі халық патшаның алдына қайта келеді. Бұған таң қалған патша: «Сендердің қауымдарыңа бұл жолы маған ең сенімді, менің әр сөзімді бұлжытпай орындайтын, менен сескенетін адамды жіберіп едім. Ол адам қалайша менің айтқаныма қарсы шығып, жүктелген істі дұрыс атқармады?», - дейді. Сонда қауымның арасынан он жасар бала шығып: «Құрметті патша, бізді басқаруға өзіңнен қорқатын, өзіңнен сескенетін адамды емес, бір Аллаға бағынып, бір Алладан қорқатын сенімді құлын жіберсең дұрыс болар еді. Алланың бұйырғанын орындап, Жаратушысына шынайы берілген жан ғана біздің қауымды әділ басқара алады», - деген екен.
Күллі әлемнің жалғыз Жаратушысы – Алланың разылығын көздеген жанның айналасына көркем мінез танытып, ізгі амалдар жасап, иманына берік, құлшылығына бекем болуы, ең маңыздысы, бәрін шынайы ниетпен, терең сеніммен жасауы Ихсан ілімінің негізін құрайды. Сондай-ақ, Ихсан ілімі мына нәрселерге негізделеді:
· Құлшылық жасағанда Алланың өзін көріп тұрғанын сезіну;
· Ата-анаға деген құрмет;
· Барлық адамзатқа, оның ішінде әлсіздер мен мұқтаждарға мейірімділік таныту;
· Айналаға, тірі және өлі табиғатқа қамқорлық көрсету;
· Аллаға ұнамды қарапайым ізгі істер жасау.
Қорыты айтқанда, сенімнің ең жоғарғы үш негізі Ислам және Иманмен бірізділікте жүретін Ихсанның мәні мұсылман адамның Алламен арадағы қатынасының ең биік дәрежесін ұстануы болып табылады.
Көптілеуов Бауыржан