"АТАСЫ БӨЛЕК, АТТАН ТҮС" ДЕГЕН ТҮСІНІК ДІНІМІЗГЕ ҚАЙШЫ МА?
Алматы
Алматы Астана Шымкент Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арқалық Арысь Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Аққулы ауданы Байқоңыр Байғанин ауданы Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Ембі Ертіс ауданы Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жаңаөзен Жаңатас Жангелді ауданы Жаркент Жаңақорған кенті Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Қарағанды Қаскелең Келес ауданы Кентау Көкшетау Қонаев Қостанай Қосшы Құлсары Курчатов Қызылорда Көкпекті ауданы Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный с.Мангистау Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сәтпаев Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Тайынша Талғар Талдықорған Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Темиртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түркістан Түлкібас кенті Узынагаш Орал Өскемен Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шамалған ауылы Шу Шал ақын ауданы Шалқар Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Екібастұз Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарғалы Қобда ауданы Қордай Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы
Бесін 12:00
Алматы
Алматы Астана Шымкент Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арқалық Арысь Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Аққулы ауданы Байқоңыр Байғанин ауданы Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Ембі Ертіс ауданы Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жаңаөзен Жаңатас Жангелді ауданы Жаркент Жаңақорған кенті Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Қарағанды Қаскелең Келес ауданы Кентау Көкшетау Қонаев Қостанай Қосшы Құлсары Курчатов Қызылорда Көкпекті ауданы Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный с.Мангистау Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сәтпаев Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Тайынша Талғар Талдықорған Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Темиртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түркістан Түлкібас кенті Узынагаш Орал Өскемен Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шамалған ауылы Шу Шал ақын ауданы Шалқар Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Екібастұз Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарғалы Қобда ауданы Қордай Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы
Алматы
ықшамдау
Таң Күн Бесін Аср Ақшам Құптан
04:21 05:38 12:00 16:25 18:17 19:34
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
18 Рамазан 1445
Миләди
28 наурыз 2024

Мақалалар

"АТАСЫ БӨЛЕК, АТТАН ТҮС" ДЕГЕН ТҮСІНІК ДІНІМІЗГЕ ҚАЙШЫ МА?

| A | +

Ассалаумағалейкум! Көкейде көптен мазалап жүрген бір сұрақ бар еді. Ел ауызында мынадай әңгіме бар: «Жау қуып келе жатқан батыр алдынан ағалап шыққан інісін көріп "Атасы бөлек аттан түс, атасы бір атқа мін" деп өз туған баласын тастап, артына інісін міңгестіріп әкетіпті», - делінеді әңгімеде. Сонда әлгі батыр "Басым аман болса, қатын табылар, қатын табылса бала табылар, іні қайдан табылар" деген екен. Әрі осы әңгімедегі әрекет туыстықтың ең шыңы, ең  көркемі ретінде бағаланады. Сонда деймін да, әкеге баланы асырап-бағу парыз болса, іні қалайша баланың алдына шығып тұр?! Сұрақ: шариғатта қайсысына бірінші көмек қолын созған абзал сонда? Осыны бір ашып берсеңіз, рахмет!  Дәулетбай.

Уағалейкум ассалам! 

Өзіңіз айтқандай қазақ халқында "Атасы бөлек аттан түс!" деген сөз бар. Мұның астарында - бауырын баласынан артық көру, оны баласынан бір саты жоғары санау түсінігі жатыр. Ол - жақсы нәрсе. Дінге терістігі жоқ.                                                                                                                                                                                                     

Және де аталмыш сөзге қатысты тарихта айтылатын мысалды емес, сөздің өзін, одан туындайтын түсінікті астарындағы мән-мағынасымен ондағы тәрбиелік мәнін ойлау керек. Маңыздысы бұл сөзбен байланыстырылып айтылатын тарихи оқиға емес. Маңыздысы - біздің қазақ ұлтында осындай түсініктің бар болуы. Яғни, бауырды баладан артық көру түсінігі. Бұндай түсінік бауырлар арасындағы байланысты бекем ұстайды. Туыстық байланысты нығайтады. Өйткені бала ренжісе айналып сізге келеді. Ал бауыр бір сөзден бөтенсіп кетуі ғажап емес. Сондықтан да бауырды баладан артық санаған. Бұндай түсініктің дінге терістігі жоқ. Және де өзіңіз айтқандай баланы асырап-бағудың әкеге міндет болуы да, әлгі аталы сөзге қайшы емес.                                                                                                                                                                                 

Бүгінде көбіне балаларымызға, жанұямызға жақын болып, ал туыстар арасы байланысымыз ұзап жататын кездер орын алып жатады. Қазір біздің қоғам қазақилығын жоғалтып, европалық түсінікке бейім болып бара жатқаны байқалады. Ал қазақ: "атасы бөлек, аттан түс!" дей келе, бауырды әмәнда артық санаған. Басқа бір сөзінде: "Әйел жолда. Бала белде. Бауыр қайдан табылады?!" дейді. Қандай керемет сөз! Тұнып тұрған даналық...                                                                                                         

Тоқ етерін айтқанда: "Атасы бөлек, атан түс" деген аталы сөздің төл дініміз болып саналатын Ислам дініне ешқандай қайшы тұсы жоқ. Бұл қайта төл дініміздегі "сыйла-и рахым" яғни "туыстық байланысты үзбеу"  бұйрығымен ұштасады. Ең дұрысы - Аллаға мәлім!

 

Дереккөз: https://islam.kz/

Предыдущий Следующий
МӘҺІР НЕМЕСЕ ҚАЛЫҢДЫҚ СЫЙЫ ЕҢБЕК – ЫРЫС ҚАЗЫҒЫ

Оқырмандардың пікірі (0)

Қызықты тақырыптар

Пайым-парасат Жер бетіндегі ұлттар бір мақсатқа ұйысқанда әлемде береке орнайды – Бас мүфти
Бұл туралы бас мүфти Наурызбай қажы Тағанұлы айтты, деп хабарлады BAQ.KZ тілшісі.
Пайым-парасат ДІН ТАЛАСҚА МӘЖБҮР ЕМЕС
Қазақ елордасында өтетін Әлемдік және дәстүрлі дін көшбасшыларының съезі тарих еншісіне айналғанда, «осы бас­қосу Қазақстанға не береді?» деп ойланатын­дар бар.
Пайым-парасат ЖҮРЕК ТЫНЫШТЫҒЫ АЛЛАНЫ ЗІКІР ЕТУДЕ
Алла Тағала Құранда: «Енді, Мені еске алыңдар, Мен де сендерді еске аламын және Маған шүкірлік етіңдер де қарсы болмаңдар»,  деп  ашық баян етеді. (Бақара, 152). Бұл аяттағы әмір пенделердің жақсылыққа жетулері үшін. Олар Алланы еске алу арқылы Алла Тағаланың ол пендені еске алуына қол жеткізеді....
Пайым-парасат ӘР ІСІҢДІ ӘДІЛДІКПЕН ӘСЕМДЕ
Мұсылманға тән көркем мінездің бірі – әділдік. Бұл сипат мүміннің әр ісінде көрініс табуы тиіс. Әр істен әділдік кетсе адам өмірінің берекесі болмайды. Өйткені Алланың көркем есімдерінің бірі «әл-Адл», яғни Әділетті болғандықтан, әділдікті жақсы көреді. Жаратушы Иеміз Құранның «Нахл» сүресінің 90-ая...
Пайым-парасат АСЫЛ ДІНІМІЗ ЗҰЛЫМДЫҚҚА ЕМЕС, БАУЫРМАШЫЛДЫҚҚА ШАҚЫРАДЫ
Ислам дінінің мәні бір Жаратушы күшке илену, әрі оған еш серік келтірместен құлшылық қылу. Оның бұйырған әмірлерін орындап, тыйымдарынан сақтану болып табылады. Адамзаттың ертеңі жарқын болуының негізгі шарты осы болмақ. Хәкім Абай «Ақылды адамға – иман парыз, иманды адамға – ғибадат парыз» - деп ай...
Пайым-парасат АЛЛАҒА ҰНАМДЫ ЕКІ ІС: ИМАН МЕН ЖАҚСЫЛЫҚ
Алланың адамзат баласына берген ең үлен сыйы – Иман нығметі. Қандай адам болмасын Алла Елшісінің (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) әкелген нәрселеріне жүрекпен сенсе, оның дұрыстығына иланса, Алла құзырында мүмін болып саналады....
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
18 Рамазан 1445
Миләди
28 наурыз 2024
Намаз уақыттары
қазір

Бесін 12:00

Екінтіге дейін 00:37

39. «Рия» (Деяния на показ)

Это оборот речи, подразумевающий, в том числе "перед Аллахом". Тем не менее, с целью купирования не

Администратор Azankz
22 сағат. бұрын

Тасбих таравих намаза

То есть "не умрет". Всмысле "не исчезнет", "не перестанет существовать".

X
19 нау. 2024

20 урок: О дополнительных молитвах

Уа алейкум ассалям уа рахматулЛахи уа барокятуху. К сожалению для этого урока есть только текстовая

Администратор Azankz
18 нау. 2024

Курсы хадисоведения открылись при центральной мечети Алматы

Уалейкум ассалам. Да, женщины могут слушать курс из женского зала. Курсы проводятся на казахском я

Администратор Azankz
16 нау. 2024

Al Muallim

В первом и в втором нашиде есть же звуки барабана и других музыкальных инструментов, они разрешены л

X
1 ақп. 2024
Created with Sketch. {{!-- --}} {{!-- --}} {{!-- --}} Created with Sketch. Asset 1mdpi