БІРЛІК - БЕРЕКЕ БАСТАУЫ

Тумысы туралықтан, тамыры тектіліктен ажырамаған әрбір ұлт бейбітшіліктің бесігінде тербелгенді құп көреді. Тыныштығын ұрлатып тұралап қалған елдер қаншама?! Қаншамасы зеңбірек үнінен мез-зең болып жүр?! Қаншама сәби соғыс дейтін сұрқияның кесірінен бақытты балалық шағы мен алаңсыз өмірін алаңдаушылыққа айырбастады?!

Қарап отырсаңыз, адамзат дәуірінен бастау алған соғыстар пенде шіркінді ешқашан бақытты күндерге жетелемеген. Ал енді біздің жағдайымызға аз-маз көз тастап көрейікші. Жаратқанның шексіз мейірімінің арқасында шекарамызға сұғанақтаған жау мен оның сыртындағы даудан аманбыз. Әрине, әркім де болса өз елінің, жерінің өсіп-өркендеуін аңсайды, өз халқының ашық аспан астында алаңсыз ғұмыр кешуін тілейді. Алайда, сол алаңсыз тірлік кешу үшін де бір идея төңірегінде топтаса білуіміз шарт. Табиғатымыздағы татулық деген ұстынымызды ұсақтатпай, береке мен бірлікті даму темірқазығымыз еткен жөн емес пе?!...

         Қазіргі күні құшағымызға  130-дан астам ұлт пен ұлыс өкілдерін сыйдырып, тату да тәтті өмір кешіп келеміз. Кеңпейілдігіміз бен қонақжайлығымыздың арқасында егемен еліміз бірлік пен достықтың алтын ордасына айналды.

         Біздің өмірлік тәжірибемізде «бірліктің» мән-мағынасы орасан зор. Қазақ өз тарихында бірліксіз тірлік қылғанда ғана қапыда қалып отырды. Бірлік адамдар арасындағы ынтымақтың, жарасымды татулықтың көрінісі, ел болудың бірден-бір алғышарты. Ол белгілі бір топтың, ұжымның, халықтың, жалпы адам баласының мақсат, мұрат, мүдделері тоғысынан туындайды. Ата-бабамыздың «Бірлік болмай тірлік болмас», «Бірлік түбі – береке», «Алтау ала болса, ауыздағы кетеді, төртеу түгел болса, төбедегі келеді» деген мәтелдері де айтпақ ойымыздың ауанына саяды. Бірлікті бүлікке ұластырып, бітімгершілікті терістейтін кейбір ыдыратушы, ірітуші күштер – күншілдік, іштарлық, араздықтық сынды кеселдерді арқылы халық арасында алауыздық туындатуды көздейді. Олардың өресі төмен өлермендігінің қасында елдіктің береке-бірлігі анағұрлым маңызды. Себебі, бірлік біз үшін – елдіктің, ұлт болып ұйысудың басты кепілі. Кешегі дуалы аузына уәлі сөз қонақтаған би-шешендеріміздің, адамгершіліктің алдаспаны болған ақсақалдарымыздың ел ішіндегі бірлік пен татулыққа ерекше көңіл бөлгені тектен-тек емес.

         Қай заманда болмасын ел ішіндегі береке-бірлік, көрші-қолаңмен татулық ең маңызды рөлге ие болатын. Өйткені, жер бетіндегі өзара келіспеушілік пен дүрдараздықтар белгілі бір мемлекеттің шаңырағының шайқалуына, ел іргесінің сөгілуіне әсерін тигізбей қоймайтын. Сол себептен де  соңына сөнбес қасиет пен өлмес өсиет қалдырған Қаз дауысты Қазыбек би: «Бір дегеніңіз – бірлігі кеткен ел жаман, екі дегеніңіз – егесіп өткен ер жаман» - десе, Хакім Абай: «Біріңді қазақ бірің дос, көрмесең істің бәрі бос» - деп, бірлік болмай тірлік өнбесін анық аңғартты.

         Қазақтың бірлігін Хакім Абай да, еңбектерінің негізінде халықты бірлікке шақырып, елін еркіндікке сендіре алған, нағыз ұлттық жаңғыруды туғызған ұлы істер толқыны бола білген ұлт көсемі Әлихан мен Ахмет бастаған Алаш арыстары да армандап өтті.

         Иә, еліміз сан ғасырлар бойы аңсаған тәуелсіздікке қол жеткізіп, сәт сайын өсіп-өркендеп келеді. Елдің іргесінің бекем болып, кез келген жағдайда шаңырағы шайқалмауының кепілі – бірлік пен тұрақтылық екенін асыл сөзді бабалар өсиетінен анық аңғаруға болады. Бірлік түбі – береке. Ауызбірлік пен түсіністік, қарапайым сыйластық үстемдік құрған жерлерге қашанда нәтижелі істердің үйір болатыны белгілі. Біздің елімізде қалыптасқан ұлттар тұтастығы мен халықтар достығының арқасында бүгінде мемлекетіміз өркендеп, ілгері басып келеді. Біздің мемлекетіміздің басты жетістігі еліміздің халықтарының ұлтаралық және конфессияаралық келісімі, өзара түсіністігі мен сыйластығы болып саналады. Қазақстанның көпұлтты халқының татулығы, ынтымақтастығы, бейбітшілігі еліміздің баға жетпес байлығы. Қазақстан тарихының едәуір бөлігі – оны мекендейтін халықтардың этностық және мәдени өзара іс-қимылдарының тарихы. Әлемдік тарихта әртүрлі ұлт өкілдерінің бір жерде, бір елде бірлесіп өмір сүруі – әсте де тың құбылыс емес. Бұл ретте, Қазақстанның көпұлттылығы ғасырларға созылып, уақыттардан жалғасын тауып, сабақтасып келеді.

         Қазақстан тәуелсіздік алған алғашқы күннен-ақ адамзат үшін ең қымбат қазына – ұлтаралық татулықты, конфессияаралық келісімді, өзара түсіністік пен құрмет сезімін, жарастық пен келісімді сақтай отырып дамуда. Бұрыннан қалыптасқан дәстүрлі достықтың бай тәжірибесі ұлттық татулық пен келісімнің ғана халықтардың экономикалық теңдігі, саяси және мәдени дамуын, өзара достықты, ұлттық мүдделер мен ұлттық ерекшеліктерді, тілдердің бір-біріне деген құрметін қамтамасыз ете алатынын көрсетті. Мемлекет мұраты болып саналатын – ұлтаралық татулықтың, халықтар арасындағы өзара түсіністік пен келісімді нығайту айрықша маңызға ие. Бүгінгі күні қоғамымыздағы ауызбірлік, тұрақтылық пен туысқандық қарым-қатынас соның нәтижесі деп айта аламыз. Тәуелсіз мемлекет атанып, ұлт болып ұйысу сүрлеуіндегі ұлттық келісім мен дінаралық татулықты қамтамасыз ету – бүгінгі күннің өзекті міндеті болып отыр.

Назаров Наурыз Исроилджанович

"Омар ибн Ал Хаттаб" мешітінің наиб имамы