Ізгі амалдың сауабын тірілерге бағыштауға бола ма?

08.11.2019 6 162 0

– | A | +

Ізгі амалдардың сауабын тірілерге бағыштау ғұламалардың арасында тартысты мәселелердің бірі. Ханафи және Ханбали мәзһабы бойынша Құранның сауабын тірілерге бағыштауға рұқсат етіледі.

«әл-Ихтияр» атты кітапта: «Әһлі сунна сенімі бойынша ізгі амалдың сауабын басқа адамға бағыштауға болады әрі оның сауабы жетеді. Хадисте Пайғамбарымыздың (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) құрбандыққа екі қошқарды, біреуін өзінің атынан, екіншісін үмметінің атынан шалғаны баяндалады[1]. Яғни бұл құрбандықтың сауабын үмметіне бағыштағанын білдіреді. Айша анамыздан жеткен риуаятта бір кісі Пайғамбарымыздан (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Анам қайтыс болған еді. Егер оның атынан садақа етсем, сауабы бара ма?» - деп сұрағанда, Алла Елшісі: «Ия, солай істесең болады» деп жауап береді[2]. Сондай-ақ бір әйел сәбиін көтеріп Пайғамбарымыздан (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Мынаның атынан қажылық жасауыма бола ма?» деп сұрайды. Сонда ол (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Ия, болады. Сен де сауапқа кенелесің»[3] дейді. Жалпы бұл туралы деректер жетерлі» деп келген[4].

Имам Кәсәни: «Кім ораза ұстап, садақа беріп және намаз оқып оның сауабын марқұмдар мен тірі адамдарға бағыштаса болады. Әһлі-сунна сенімі бойынша оларға сауабы жетеді»[5] дейді.

Әл-Баһути әл-Ханбали: «Мұсылман адам істеген әрбір ізгі амалының сауабын немесе кейбірін мысалы, жартысын, үштен бірін, төрттен бірін, марқұмдарына немесе тірілеріне бағыштаса рұқсат әрі оларға сауабының пайдасы тиеді. Тіпті, Пайғамбарымызға (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) бағыштауға да болады»[6] - деген.

Родду әл-мухтар атты кітапта: «Нәпілдің де, парыздың да сауабын бағыштауға болады. Оның ешқандай айырмашылығы жоқ. Ал әл-Жәмиғу әл-фәтәуада: «Парыздың сауабын бағыштауға болмайды» [7] делінген.

Осыған орай, Құран оқу, садақа беру секілді қандай да бір нәпіл амалдың сауабын өліге де, тіріге де бағыштауға болады. Сауабын бағыштап жатқан адам бүкіл мұсылман ер мен әйелдерге ниет еткен абзал. Өйткені олардың барлығына сауабы жетеді әрі ешқайсының сауабы кеміп қалмайды[8].

[1] Бұхари, №5558. Муслим, 1966.

[2] Бұхари, №1388. Муслим, №1004.

[3] Муслим, №1336. Ахмад муснады, №24251.

[4] Ихтияр 4/196-197.

[5] Әл-Мәусуға әл-Фиқһия, 33/99.

[6] Кәшфу әл-қаннағ, 2/147.

[7] Ибн Абидин, «Радду әл-мухтар әлә әд-дурри әл-мухтар шарха тәнуири әл-әбсар», 3/152.

[8] Ибн Абидин, «Радду әл-мухтар әлә әд-дурри әл-мухтар шарха тәнуири әл-әбсар», 3/151-152.

fatua.kz

Предыдущий	Следующий
Бас мүфти: Мәуліт мүбәрак болғай!	Құран – даналыққа тұнған кітап
11.11.2019 6270 0	08.11.2019 8860 0

Оқырмандардың пікірі (0)

Қызықты тақырыптар

Сұрақ-жауап Ершат Оңғаров: Имам мен молда тұрғанда намазға кім шығады?

ІІІ Республикалық имамдар форумында қоғамдағы өте өзекті мәселелер талқыланды. Форум жайында Қазақстан Мұсылмандары діни басқармасы төрағасының орынбасары, наиб-мүфти Ершат Оңғаровпен сұхбаттастық....

04.11.2019 7 217 0

Сұрақ-жауап Дәретханада сәлемдесуге бола ма?

Жалпы сәлем беру – сүннет, ал оған жауап қайтару – парыз. Алла Тағала қасиетті Құранда былай дейді: وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا «Қашан сендерге сәлем берілсе, одан жақсырақ немесе соның өзін қайтарыңдар!»[1]....

31.10.2019 7 509 0

Сұрақ-жауап Ешбір себепсіз ажырасу күнә ма?

Жауап: Исламда ажырасу «талақ» деп аталады. Талақтың тілдік мағынасы; жіберу, бос қою. Ал шариғаттағы мағынасы: «Ол – арнайы сөздермен некелік одақты бұзатын шариғи үкімді білдіреді»[1]. ...

22.10.2019 9 533 0

Сұрақ-жауап Кімге уағыз айтуға рұқсат етілген?

Жауап: Біріншіден, уағыз-насихатты ислам оқу-орындарындағы «Дағуа» факультетін бітірген мамандар ғана айта алады. Олар иршад методологиясын жан-жақты меңгергендіктен, әртүрлі әлеуметтік топтың көңіл-күйіне қарай қалай уағыз айту керектігін жетік біледі....

07.10.2019 8 586 0

Сұрақ-жауап «Халал» сертификатына ие 10 құс фабрикасы

Елімізде Халал индустриясы қарыштап дамып келеді. Халал саласы тұтынушылармен қатар кәсіпкерлер арасында да үлкен сұранысқа ие болғаны қуантарлық жағдай.

04.10.2019 13 212 0

Сұрақ-жауап Энергетикалық сусында пайда бар ма?

Бүгінгі қарбаласқан өмірде «аз уақытта көп шаруаның бітіру керек», «уақытым жоқ» сынды сөздерді жиі естиміз. Көбіне адамдар осындай тығыз уақытта демалуға, ұйықтауға кететін уақытынан ұрлайды. Алайда қалыпты адамның ағзасы шаршап тұрған уақытта ұйқысыздыққа шыдамасы анық. Соңғы уақытта энергетиктер ...

02.10.2019 9 031 0