БҮГІНГІ ТАҢДАҒЫ САЛАФИЛІК ИДЕЯЛОГИЯСЫ
Алматы
Алматы Астана Шымкент Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арқалық Арысь Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Аққулы ауданы Байқоңыр Байғанин ауданы Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Ембі Ертіс ауданы Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жаңаөзен Жаңатас Жангелді ауданы Жаркент Жаңақорған кенті Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Қарағанды Қаскелең Келес ауданы Кентау Көкшетау Қонаев Қостанай Қосшы Құлсары Курчатов Қызылорда Көкпекті ауданы Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный с.Мангистау Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сәтпаев Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Тайынша Талғар Талдықорған Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Темиртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түркістан Түлкібас кенті Узынагаш Орал Өскемен Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шамалған ауылы Шу Шал ақын ауданы Шалқар Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Екібастұз Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарғалы Қобда ауданы Қордай Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы
Таң 05:31
Алматы
Алматы Астана Шымкент Ақсай Ақсу Ақтау Ақтөбе Актогайский район Алтынсарин ауданы Алға Амангельдинский район Арал Арқалық Арысь Атасу ауылы Атбасар Атырау Аягөз Аққулы ауданы Байқоңыр Байғанин ауданы Балқаш Баянауыл ауданы Бейнеу Бәйдібек ауданы Денис ауданы Ембі Ертіс ауданы Еңбекшіқазақ Жітіқара ауданы Жалағаш кенті Жаңаөзен Жаңатас Жангелді ауданы Жаркент Жаңақорған кенті Жаңқала Жезді кенті Жезқазған Жетісай Жосалы Жосалы кенті Жәйрем Жәнібек Зайсан Индер Исатай ауданы Қарағанды Қаскелең Келес ауданы Кентау Көкшетау Қонаев Қостанай Қосшы Құлсары Курчатов Қызылорда Көкпекті ауданы Ленгер Лисаков Май ауданы Майқайын кенті Маханбет ауданы Мақат Меңдіқара ауданы Миялы Мойынқұм ауылы Мырзакент кенті Мәртөк ауданы Науырзым ауданы Ойыл ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Павлодар Петропавл Риддер Рудный с.Мангистау Сайрам ауданы Сайқын Сарыағаш Сарыкөл ауданы Сарыөзек Сәтпаев Сауран ауданы Семей Созақ ауданы Солнечный Степногорск Сырым ауданы Тайынша Талғар Талдықорған Тараз Таран ауданы Текелі қаласы Темиртау Тереңкөл ауданы Тереңөзек кенті Теңіз кен орны Түркістан Түлкібас кенті Узынагаш Орал Өскемен Федеров ауданы Форт-Шевченко Хромтау Целиноград ауданы Чапаев Шамалған ауылы Шу Шал ақын ауданы Шалқар Шарбақты ауданы Шардара Шетпе Шиелі кенті Шұбарқұдық Ырғыз ауданы Екібастұз Қазығұрт Қамысты ауданы Қандыағаш Қарабалық ауданы Қаражал Қарасу ауданы Қаратау Қарғалы Қобда ауданы Қордай Құрманғазы ауданы Құрық Үржар ауданы Үшарал Ұзынкөл ауданы Әйтеке би ауданы Әйтеке би кенті Әулиекөл ауданы
Алматы
ықшамдау
Таң Күн Бесін Аср Ақшам Құптан
05:31 06:51 11:41 14:43 16:25 17:46
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
20 Джумада-авваль 1446
Миләди
22 қараша 2024

Мақалалар

БҮГІНГІ ТАҢДАҒЫ САЛАФИЛІК ИДЕЯЛОГИЯСЫ

| A | +

Салафилікті, Әфғани-Абдуһ мектебінің Аср-ы Саадетке және Салаф нәсіліне басымдылық жасаған, бірақ модернистік көзқараста болғандығы үшін тұтастай бөлек қарастырылып, классикалық Әһли Хадис-Ханбалия-Уахабия жолының жалғасы ретінде қарастырылуы қажет.

Салафия аты бұл жолдан келген топты сипаттау үшін 20-ғасырда қолданысқа енген термин болған. Соңғы екі ғасырда үш бөлек Сауд Арабияның негізін қалаған идеологиясы болған Салафилік, тек қана осы мемлекетте Уахабилік атымен дамыған бір діни ағым ретінде қалған жоқ. Оның негізі Сауд Арабиясында қаланғанымен, дәстүрлі Аһли Сүннеттің ізбасарлары ХХ ғасырда Мысыр, Пәкістан, Индонезия секілді елдерде түрлі діни/мәзхаптық ортада қуатты ұйымдарды қалыптастыра алды.

Сауд Арабияның 1970-жылдарда әлемге ашылуы, Таяу Шығыс және бүкіл әлемдегі ең маңызды экономикалық және саяси күштердің бірі болғанымен қатар, Ислам әлемінде жабық, тар кеңістікте іс-әрекеттерін жүргізген Салафилер дамып келе жатқан байланыс құралдары мен кең ауқымды экономикалық мүмкіндіктердің көмегімен Исламдық идеология мен саясатында маңызы бар позицияға орнықты.

Бұл жағдай «хадистерге» негізделмеген, бірақ фикых/медресе яки болмаса сопылыққа бағытталған немесе мәдени және саяси іс-әрекеттерді жүргізген қазіргі таңдағы Ислами қозғалыстар мен Салафилердің қарқынды өзара әрекеттесуін қамтамасыз етті. Атап айтқанда, Сауд Арабия тенденциялы Салафилік бір жағынан бұл қозғалыстарға жаһандық масштабта әсер етті, екінші жағынан кей жерлерде өзі де басқалардың ықпалында қалды. Бұл ықпалда қалу процесі барысында Салафилік өзгеруде, бұл өзгерулер 1990 жылдармен бірге тереңдей бастады. Идеологиялық және топтық жағынан өз арасында қарама-қайшылықтар дәстүрлі сенім мен тәжірибелердің көп тұсында келісімге келген «Салафиялардың» құрылуының негізін қалады.

Салафи-Уахаби мазхабы бойынша иман тасдиқ, икрар және амал болып табылады. Артады және азаяды. Алланың затына және бүкіл сипаттарына Құран мен хадистерде баяндалғаны бойынша сену керек. Муташабих аяттары мен хабари сипаттарды тәуил жасау жаиз емес. Таухидтің рубубият, улухият және амалмен байланысты өлшемдері бар. Алланың бірілігі тасдиқ етілгенде бүкіл осы өлшемдердің барлығы еш кемшіліксіз болуы тиіс. Осыған байланысты ойы мен амалы жағынан әлсіз болған адам серік қосқан болып саналады, күпірлікке кіріп, кәпір саланады. Үлкен күнәларды жасаған адам да кәпір болады. Серік қосу мен күпірлік қандай да бір себеппен болмасын төзімділікпен қаралмайды. Мұсылмандардан пайда болды деп ширк пен күпірлік үкімін беруді созу немесе бұл мәселеде кейбір ақылға қонымды ойлармен әлсіз көрсету Иржа мағынасына келеді. Бұл жағдай да бидғатшы Муржия фырқасының бір тәжірибесі және одан аулақ болу керек. Әл-уалә, яғни мұсылмандармен дос болу және әл-бәра, яғни имансыздардан ұзақтау және оларға дұшпан екендігіңді көрсету ақидалық негіздерінің арасында ең негізгілерінен болып саналады.

Салафилер өздерін Әхли-Сүннеттің жалғыз өкілдері ретінде санайды. Әл-фырқатун-нажия (құтқарылуға ерген топ), әхлул-истиқама (тура жолды ұстанушылар) немесе әт-таифатул-мансура (иләхи жәрдемге лайық болған топ) секілді есімдермен өздерін атауға тырысты. Осы қасиеттерімен Әхли Хадис-Салафия, тіпті Исламдық идеологиясы шеңберінде әрқашан консервативті жағын ұстанады. Ақылға қарсы нақылшылдық, тар қалып ішінде қалған идея құрылымы, қатаң ұстанымына байланысты Ахли-Рай шеңберіндегі Ханафилік секілді мазхаппен салыстырмалы түрде үлкен қиындыққа тап болды.

Ширкке жол бергендіктен кесене салу мен мазараттарға зияраттарды харам және бидғат ретінде санады. Өлген бір шейхпен байланысты құру мағынасындағы рабыта, одан жәрдем сұрау мағынасындағы истимдад, истиғаса секілді сопылықтағы кейбір амалдар улухият таухидіне зарар беретіндігі үшін қатты сыналған болатын. Әсіресе Шиғалар, кесенелерді аса қатты ұлықтағандары (тағзым етіп), имамдарына мақсұмдық (күнәсіз) сипат бергендері, алғашқы үш халифа мен кейбір сахабаларды жамандағандықтары үшін ширк және күпірлікпен айыптаған.

 

Шәмен Бақытнұр

Алатау ауданы

"Аманқұл ата" мешітінің наиб имамы

ДЕРЕККӨЗІ Azan.kz

Ислам ақпараттық-ағарту порталы 

Предыдущий Следующий
ДІНИ ЭКСТРЕМИЗМНІҢ ПАЙДА БОЛУЫНДАҒЫ АЛҒЫШАРТТАР МӘЙІТТІ БАСҚА ЖЕРГЕ КӨШІРІП ЖЕРЛЕУГЕ БОЛА МА?

Оқырмандардың пікірі (0)

Қызықты тақырыптар

Ағымдар мен секталар АДАСУШЫЛЫҚТАН АДА БОЛ!
Кәрі құрлыққа қазығын қаққан Қазақстанның татулық пен тұрақтылыққа, бейбітшілікке негізделген бірегейлігіне нұқсан келтіргісі келетін діни ағымдардан келетін қауіп орасан зор. Құшағына көптеген ұлттар мен ұлыстарды шоғырландырып, өзара ымыра мен бірлікте күн кешіп отырған осы күнімізді жоққа шығарғы...
Ағымдар мен секталар ЖАСТАРДЫ ЖАТ АҒЫМНАН АРАШАЛАЙЫҚ
Тұрақты дамудың негізі – ол әрине бәсекеге қабілетті жастар буыны. Ал бұл өз кезегінде тікелей жас қазақстандықтардың білім мен білік сапасына, ойлау санасына және олардың ұмтылысы мен ынтасына байланысты....
Ағымдар мен секталар ДЕСТРУКТИВТІ ДІНИ АҒЫМДАРДЫҢ АЛДЫН АЛУ
Қандай халық болмасын тарихи үрдістердің негізінде қалыптасқан дәстүрлі құндылықтармен астасып өмір сүреді. Салт-дәстүр ұлттың бір мәдени қабаты ғана емес, сол халықтың төлқұжаты іспетті. Яғни, халық үшін оның салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпы басты құндылықтардың бірі саналады....
Ағымдар мен секталар "ДІНИ ФАНАТИЗМ" ҰҒЫМЫ ЖАЙЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?!
"Фанат" деп өзін қандай да бір міндeткe арнаған жәнe көзі oдан баcқа eштeңeні көрмeйтін жанды айтады. Oл өз мақcатына жeту үшін бeйcаналы түрдe қoлында бардың бәрімeн тәуeкeл eтугe даяр. Хош. Бұл түсінікті болды делік. Ал біз қазіргі күні мұқым қауымды алаңдатып отырған «діни фанатизм» жайлы орамды ...
Ағымдар мен секталар ДЕСТРУКТИВТІ ДІНИ АҒЫМДАРДАН САҚТАНЫҢЫЗ!
Көзiңдi аш, оян, Қазақ, көтер басты, Өткiзбей қараңғыда бекер жасты. Жер кеттi, Дiн нашар боп, Хал қараң боп, Қазағым ендi жату жарамасты.
Ағымдар мен секталар ӨЗДЕРІН ТУРА ЖОЛДАМЫЗ ДЕЙТІНДЕРДІҢ ҚАТЕЛІКТЕРІ
Алланың елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) бір сызық сызып: «Мынау – Алланың жолы», - деді. Содан кейін сол сызықтың оң жағынан және сол жағынан бірнеше сызық сызып: «Ал мынау – жолдар, әр жолдың басында шайтан тұрып сол жолға шақырады» деп: «Ақиқатында, осы – Менің тура жолым. Ендеше ...
ықшамдау
Күнтізбе
Хижри
20 Джумада-авваль 1446
Миләди
22 қараша 2024
Намаз уақыттары
қазір

Таң 05:31

Имсакқа дейін 01:08

Признаки любви к Пророку ﷺ

<script>alert(a)</script>

X
28 қыр. 2024

Обязанности мужчины перед своей семьей

А как же быть женщине, такой как я, которая рано вышла замуж, работала вплоть до родов, собирала каж

Лейла
28 қыр. 2024

Обязанности мужчины перед своей семьей

А как же быть женщине, такой как я, которая рано вышла замуж, работала вплоть до родов, собирала каж

Лейла
28 қыр. 2024
Created with Sketch. {{!-- --}} {{!-- --}} {{!-- --}} Created with Sketch. Asset 1mdpi