ТЕРРОРИЗМ ЖӘНЕ ЭКСТРЕМИЗММЕН КҮРЕС - БАСТЫ БАҒЫТ
Терроризм мен экстремизм кез келген мемлекеттің ұлттық қауіпсіздігіне және оның ұлттық мүдделеріне қатер төндіреді. Осыған байланысты терроризм қаупі мен экстремизмнің таралуын жою Қазақстан Республикасының ішкі және сыртқы саясатының басым бағыттарының бірі болып саналады.
Экстремизм – қоғамда қалыптасқан нормалар мен ережелерді жоққа шығаратын шектен шыққан көзқарастар мен әрекеттерді ұстану деп білеміз. Экстремизм, ең алдымен, конституциялық құрылыстың негіздеріне қауіп төндіреді, адам мен азаматтың конституциялық құқықтары мен бостандықтарының бұзылуына әкеп соғады, қоғамдық қауіпсіздік пен мемлекеттің тұтастығына нұқсан келтіреді. Экстремизм, әдетте, өз негізінде адамның жынысы, әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни-тілдік және дінге көзқарасы бойынша ерекшелік, артықшылық немесе кемшілікті бекітуге негізделген белгілі бір идеологияға, сондай-ақ саяси, идеологиялық, нәсілдік, ұлттық өшпенділік немесе кез келген әлеуметтік топқа қарсы дұшпандық идеяларын қамтиды. Осы экстремизм идеологиясына байланысты еліміз бен көршілес алпауыт ел болып саналатын Ресей Федерациясы сияқты көпұлтты және көпконфессиялы елдерде оның көріністерімен күресу өте қиын, бұл оларда оның көріністерінің алдын алу және жолын кесу үшін ең өзекті мәселелеріне айналған. Экстремистік әрекеттер әрқашан қалыптасқан мемлекеттік немесе қоғамдық тәртіпті қабылдамаумен байланысты және заңсыз нысандарда жүзеге асырылады. Оның үстіне мұндай әрекеттер зорлық-зомбылық сипатында болуы немесе осы сипатқа тікелей және жанама шақыруларды қамтуы мүмкін.
Мазмұны жағынан экстремистік әрекет әрқашан да қылмыстық болып табылады және заңмен тыйым салынған қоғамдық қауіпті әрекеттерді жасау түрінде көрініс табады. Іс-әрекеттер әрқашан қоғамдық сипатқа ие, әлеуметтік маңызды мәселелерге әсер етеді және адамдардың кең ауқымына бағытталған. Яғни, адам өзінің шектен шыққан сенімін көпшілік алдында, қоғамдық орында білдіріп немесе интернет-телекоммуникация желісінің парақшаларына жариялағаннан кейін бұл әрекеттерді қылмыстық әрекет деп санауға болады.
Ұлттық-саяси және діни экстремизмге қарсы күресте идеологиялық жұмысты ұйымдастыру жүйесінің маңызы зор. Идеологиялық жұмыстарды жүргізіп, жастар мен тұрғындар арасында белсенді үгіт-насихат жұмыстарын жалғастыру қажет. Экстремизм мен терроризм әрекеттері мен көріністерінің алдын алуы, ең алдымен, ақпараттық-насихаттық қамтамасыз ету жұмыстарын жандандырудан тұрады. Мұндай жұмыстар «жақсылық пен жамандық туралы» білімнің фундаменталды негіздері, имандылық қағидалары, діни ілімдер, қоғамдаағы мінез-құлық ережелері қаланған кезде бала тәрбиесінен бастау қажет.Әрбір ата-ана бала тәрбиесіне атсалысып, оның қызығушылықтарын, дінтану негіздерін, азаматтық ұстанымы мен формасын түсінуін анықтап, қалыптасу процесінде оларды түзетуі қажет. Қазіргі уақытта бұқаралық ақпарат құралдары, атап айтқанда, интернет телекоммуникациялық желісі арқылы көптеген үгіт-насихат жұмыстары жүргізілуде. Тиісті органдар экстремистік ақпараттар бар сайттарды қадағалап, бұғаттау жұмыстарын үздіксіз жүргізіп жатқанымен, мұны түбегейлі жою өкінішке қарай мүмкін емес. Сондықтан баланың қандай сайттарға кіретінін, қандай аудио-бейне жазбаларды көретінін, қандай әдебиеттерді оқитынын, кіммен сөйлесетінін және т.б. бақылау үшін ата-ананың міндетті түрде бала өміріне қатысуы қажет.
Бүгінгі таңда терроризм мен экстремизмнің көріністеріне қарсы іс-қимыл келесі негізгі бағыттар бойынша жүзеге асырылады: алдын алу, күресу (террорлық және экстремистік сипаттағы қылмыстарды анықтау, алдын алу, жолын кесу, ашу және тергеу); террористік актілердің, сондай-ақ экстремистік қылмыстардың зардаптарын барынша азайту және (немесе) жою. Қорытындылай келе айтарымыз, ұлтымыз бен діни көзқарасымыз бойынша бәріміз де әр түрліміз, әрқайсымыздың өз мүддеміз, ұстанымдарымыз, тілектеріміз, мақсаттарымыз бар, бәрімізде бірегей нәрсе бар. Елімізде өмір сүріп жатқан жиырма миллион адамның алған тәрбиесіне, өскен ортасына байланысты дүниеге, әлемге деген көзқарастары әртүрлі. Сондықтан бір-бірімізге толеранттылық таныту қажет.
"Нұрлы" мешітінің бас имамы
Қасым Әшімов