Мақалалар

Мақалалар пәтуә КОЛЛАГЕНДІ ҚОЛДАНУДЫҢ ҮКІМІ

КОЛЛАГЕНДІ ҚОЛДАНУДЫҢ ҮКІМІ

– | A | +

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله ربّ العالمين و الصلاة و السلام على خير خلقه محمـد و آله و أصحابه أجمعين

Аса мейірімді, ерекше рақымды Алланың атымен бастаймын.

Барша мадақ атаулы әлемдердің Раббысы Аллаға тән. Адамзаттың асылы Мұхаммедке, оның отбасы мен барша сахабаларына салауат пен сәлем болғай!

Коллаген (грек. kolla – желім және ген) – дәнекер ұлпаларын біріктіретін ақуыздың бір түрі.

Қазіргі таңда коллаген косметикалық өнімдер құрамына, тағам қоспаларына т.б. қолданылады. Коллаген жануарлардың сүйектерінен, терілерінен, сіңірлерінен, балықтың қабыршағынан, құстың шеміршектері мен сүйектерінен т.б. алынады. Сол үшін оның шариғаттағы үкімі қандай нәрседен алынғанына байланысты әрқалай болады. Мысалы:

Шошқадан алынған коллаген. Ол – нәжіс, харам саналады[1]. Шариғатта шошқаның етін, майын жеуге, терісін т.б. қолдануға тыйым салынған[2].
Балықтан алынған коллагенді қолдануға рұқсат[3]. Себебі балық адал әрі бауыздауды қажет етпейді[4]. Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) былай деген: «Теңіз суы – тазартушы, өлексесі – адал»[5].
Сиыр, қой секілді еті желінетін әрі шариғатқа сай сойылған жануарлар мен құстардан алынған коллаген. Бұны қолдануға болады. Ал еті желінбейтін жануардан немесе еті желінетін, бірақ шариғат жолымен бауыздалмаған малдан және құстан алынған коллагенді қолдануға болмайды. Тек химиялық құрылымы өзгеріп, басқа нәрсеге айналып кетсе немесе түбімен жойылып, болмысынан айырылса ғана қолдануға болады[6] . Ал өзінің құрамын түбегейлі өзгертпесе, онда оны қолдануға рұқсат жоқ .

Шешім:

Еті желінетін, шариғатқа сай бауыздалған мал және балықтан алынған коллагенді қолдануға – рұқсат.
Шошқадан алынған коллаген – харам.
Еті желінбейтін жануардан немесе шариғатқа сай бауыздалмаған еті желінетін малдан алынған коллагенді қолдануға болмайды. Тек химиялық құрылымы өзгеріп, басқа нәрсеге айналса немесе болмысы толықтай жойылса ғана рұқсат.

[1] Сарахси, «Әл-Мәбсут», 1/48.

[2] «Хашияту Ибн Абидин», 1/136.

[3] Ханафи мәзһабы бойынша өздігінен өліп, судың бетіне қалқып шыққан балықтан басқа кез келген балық түрін, өлісін де тірісін де, жеуге болады.

[4] Ибн Рушд әл-Жәдд, «Әл-Бәяну уә әт-тәхсил», 3/273

[5] Әбу Дәуід, №83. Ибн Мәжә, №386

[6] Зәйлағи, «Тәбину әл-хәқайық», 6/220. Кәмәл ибн Һумәм, «Фәтху әл-қадир», 1/200.

ДЕРЕККӨЗІ muftyat.kz

ҚМДБ ресми сайты

Предыдущий	Следующий
ҚАСИЕТТІ ЖҰМА КҮНІНІҢ ӘДЕПТЕРІ	БАҚЫТТЫ ОТБАСЫНЫҢ СЫРЫ
1 сағат. бұрын 187 0	кеше 272 0

Тақырып аясындағы мақалалар

пәтуә СУРЕТ САЛУДЫҢ ҮКІМІ

Сурет – әртүрлі бояулармен: акварельмен (қағазға немесе картон), майлы бояумен (холстқа, картонға, ағашқа), пастельмен (ерекше түрлі-түсті қарындаштармен қағазға немесе картонға) салынатын өнер түрі[1]....

08.02.2025 2 564 0

Сұрақ-жауап ТАТУИРОВКАНЫҢ ШАРИҒАТТАҒЫ ҮКІМІ

Татуировка – тері астына бояуыштарды ендіру жолымен салынатын адам денесіндегі сурет[1].

20.01.2025 1 552 0

ҚМДБ ПӘТУАЛАРЫ МЕШІТТЕН ТЫС ЖЕРДЕ ЖҰМА НАМАЗЫН ОҚУҒА БОЛА МА?

Шариғат бойынша жұма намазының дұрыс өтелуі үшін белгілі шарттар орындалуы керек. Атап айтқанда, жұма намазы жалпыға рұқсат етілген жерде оқылуы шарт. Белгілі жамағатқа ғана рұқсат етіп, басқаға келуге тыйым салынса, жұма намазы дұрыс болмайды....

04.05.2023 3 656 0

ҚМДБ ПӘТУАЛАРЫ ШАРИҒАТ АУКЦИОНҒА ҚАТЫСУДЫ ҚҰПТАЙ МА?

Аукцион (лат. аuctіo – бәсеке сауда) – көпшілік алдында кім артық төлем ұсынса, бұйым және т.б. зат соған сатылатын бәсекелес жария сауда. Жұмһур ғалымдар сауданың бұл түріне рұқсат береді (Сарахси, «Әл-Мәбсут», 15/138. Тахауи, «Мухтасар ихтиләфи әл-уләмә», 3/60. «Хәшияту әл-Адуа әлә кифәяти әт-тәли...

04.05.2023 2 002 0

Сұрақ-жауап Тырнақты бояу (маникюр) үкімі / ҚМДБ пәтуасы

Әйел затына шариғат шеңберінен шықпай сәнденуіне рұқсат етіледі. Бұл ұстанымды ханафи, мәлики, шафиғи, ханбали мәзһаб өкілдерінің барлығы құптайды. Қазіргі таңда әйелдер сәнденудің бір түрі ретінде тырнақ бояуды әдетке айналдырған. Тырнақ бояуға қатысты ғасырымыздағы бірқатар ғалымдар рұқсат берген....

26.08.2019 68 263 0

Сұрақ-жауап Қағбадан басқа үйді тәуап етуге бола ма? / ҚМДБ пәтуасы

Шариғат бойынша қасиетті орындарды, қабірді зиярат етуге, зиратта жатқан марқұмдарға сәлем беріп, дұға жасауға рұқсат етіледі, бірақ оны айналып, тәуап ету, қабірге қарап намаз оқу, аруақтан көмек сұрау және дінде айтылмаған басқа да іс-әрекеттерге бару дұрыс емес. ...

23.07.2019 13 678 0

Тағы көрсету

Оқырмандардың пікірі (0)

Қызықты тақырыптар

пәтуә ИСЛАМДА АҢШЫЛЫҚ ҮКІМІ

Шариғатта аңшылыққа рұқсат берілген. Ол туралы Құран Кәрімде: وَإِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُواْ «Ихрамнан шыққаннан» кейін (қаласаңдар) саятшылық құрыңдар»[1] – дей отырып, келесі аятта: يَسْـَٔلُونَكَ مَاذَآ أُحِلَّ لَهُمْ ۖ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ ٱلطَّيِّبَٰتُ ۙ وَمَا عَلَّمْتُم مِّنَ ٱلْ...

06.11.2025 456 0

пәтуә СУРЕТ САЛУДЫҢ ҮКІМІ

08.02.2025 2 564 0

пәтуә КВАДРОБЕРДІҢ ШАРИҒАТТАҒЫ ҮКІМІ

Квадробер[1] – бұл жануардың сыртқы түрін (бейнесін) көрсететін бетперделерді, құйрығы мен құлақтарын тағып алып, жануардың іс-қимылдары мен әдеттеріне еліктеп, солар сияқты өмір кешетіндер....

16.01.2025 1 234 0