Білім - жүректі надандықтан құтқаратын нәр
«Білім Қытайда болса да алыңдар»
(Халық даналығы)
Оқу-білім – надандық қараңғылығын жойып, жарық сәуле шашатын нұр. Адамзат баласының әуелі өзін танып, кейін айналасын тануы білім арқылы іске асады. Шыр етіп дүниеге келгеннен бастап нәресте анасын өздігінен танып, біледі. Бұл – табиғи білім, Алланың шексіз рахымы. Өсе келе бала айналасын тани бастайды. Адам іздену арқылы күллі әлемнің тамаша жаратылыстары туралы мағлұмат алады. Ғылымның өзегінен нәр алып өскен бала өзін қоршаған шексіз әлемнің жалғыз Жаратушысын таниды. Барлық білімнің бастау алған бұлағы – Ислам діні екенін, хақ діннің діңгегі болған қасиетті кітап – Құран екені ақиқат. Әлемнің асқақ ғалымдары да нағыз сәулелі жарықтың, нағыз білімнің қайнары – Исламда, ал ғылыми ашылулардың әуелден Құранда толық келтірілгенін мойындап отыр.
Ислам – надандықты емес, ғылымды қолдайтын дін. Ғылымның ешқандай қағидасына кереғарлық танытпайды, қайшылық жасамайды. Ислам ғылымның нағыз бұлағы болып табылады. Ол адамзатқа пайдалы әрі тура жолға бастайтын ғылымды уағыздайды. Бұған Құрандағы: «Білгендер мен білмегендер тең бола ма?» деген «Зүмәр» сүресінің 9-аяты айғақ. Пайғамбарымыз да өз хадисінде (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Кімде-кім білім іздеу жолына түссе, Алла Тағала оған жәннатқа бару жолын жеңілдетеді. Періштелер ғылым іздеушінің талабына разы болып, оның аяғының астына қанаттарын жаяды. Шын мәнінде, ғалымға көктегілер және жердегілер, тіпті судағы балықтарға дейін жарылқау тілейді» деп, білім ізденуші адамның биік мәртебесін атап өткен. Құран мен сүннетте көптеген аят пен хадис бізге білім алудың маңызын көрсетеді. Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) білім алуды өсиет еткен. Екі дүние салдарының: «Мен мұғалім болып жіберілдім» деген сөзі де оқу-ағарту ісінің Исламда қаншалықты маңызды екенін білдіреді.
Бір жылдығын ойлаған халық бидай егеді, Жүз жылдығын ойлаған халық ағаш егеді, ⠀⠀ Мың жылдығын ойлаған халық саналы ұрпақ тәрбиелейді,
- деп данагөй бабаларымыз тауып айтқан. Ғылым – адамзат дамуының басты қозғаушысы болса, сапалы білім мен тәлімді тәрбиеге қанып өскен ұрпақ саналы, иманды болып ер жетпек. Білім талап ету – барлық күш-қуаты мен қаржысын сарп етіп, екі дүниеге де пайдасы тиіп, білім еншілеген адам түбінде еңбегінің жемісін көрмек. Хазіреті Алидің (р.а.): «Ғылым – байлықтан қайырлы. Өйткені малды сен қорғайсың, ал ғылым болса сені қорғайды. Ғылым бағындырушы, байлық бағынушы. Байлық, берсең азаяды, білім, берсең көбейеді», - деген сөзінің астарында да терең мән жатыр. Ендеше ғылымға бас қойып қана елімізді, ұлтымызды шыңдарға сүйрей аламыз. Ұлы жазушы Мұхтар Әуезов: «Халық қанша бай болса да, уақыт өте
келе бүкіл байлығы білімді халықтардың қолына өтеді», - деп білімдінің болашағын дөп басып болжаған-ды.
Қорытындылай келе, білім – жақсылық пен жамандықты, дұрыс пен бұрысты, ақ пен қараны ажырататын нұр дейтін болсақ, білім ізденуші ғалымдар сол жарық нұрмен айналаға сәулесін шашып, надандық қараңғысын жоятын мәртебелі жандар. Исламның оқу-білімге, ғылымға және өзін ғылымға атаған ғалымдарға деген құрметі ерекше. Тәуелсіз мемлекетіміздің де жарқын болашағы – білімді жастардың қолында. Олай болса, жан-жақты білімді болуға ұмтылуымыз керек. Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев атап айтқандай, «табыстың кілті – білімде». Қай кезеңде болсын, қай салада болсын, біз табысты болудың ең іргелі, басты факторы білім екенін естен шығармауымыз керек. Жарқын болашаққа бастар жастардың дүниеге де, ақыретке де пайдасы тиетіндей білімді болуы рухани жаңғыруымызға, руханиятты жаңартуымызға пайдасын бермек.
Алматы қаласы
«Төлеби» мешітінің ұстазы Көптілеуов Бауыржан