Құран жайлы 40 хадис: 1-ХАДИС
Бірінші хадис
عَنْ عُثْمَانَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:"خَيْرُ كُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ وَعَلَّمَهُ"
(رواه الإمام أحمد و أصحاب الكتب الستة).
Осман ибн Афаннан (р.а.): «Пайғамбар (Алланың оған салауаты мен сәлемі болсын): «Сендердің ең жақсыларың Құранды үйреніп, оны біреуге үйреткендерің», – деген» (имам Ахмад, әл-Бұхари, Әбу Дәуд, әт-Тирмизи, ән-Насаи, Ибн Мәжаһ)[1].
وَ فِيْ رِوَايَةٍ لِابْنِ مَاجَه عَنْ سَعْدٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، وَلَفْظُهُ:"خِيَارُكُمْ".
Ибн Мәжаһтың Сағдтан (р.а.) жеткізген риуаятында: «Сендердің ең жақсыларың» деп (көпше түрде) келген.
وَرَوَاهُ ابْنُ أَبِيْ دَاوُدَ عَنِ ابْنِ مَسْعُوْدٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، وَلَفْظُهُ: "خِيَارُكُمْ مَنْ قَرَأَ الْقُرْآن وَأَقْرَأَهُ".
Ибн Әбу Дәуд Ибн Масғудтан (р.а.) жеткізген риуаятында: «Сендердің ең жақсыларың Құранды оқып, оны біреуге оқытқандарың», – деп (көпше түрде) келген.
[1] «Муснад имам Ахмад», «Жаннатпен сүйіншіленген он сахабаның муснады» бөлімі, «Әділ төрт халифаның муснады» тарауы, «Осман ибн Аффанның (р.а.) муснады», (412), (500). «Сахих әл-Бұхари», «Құранның артықшылықтары» бөлімі, «Сендердің жақсыларың Құранды үйреніп, оны үйреткендерің» тарауы, (5027). «Сунан Әбу Дәуд», «Үтір намазы» бөлімі, «Құран оқудың сауабы» тарауы, (1452). Ән-Насаи, «Әс-Сунан әл-кубра», «Құранның артықшылықтары» бөлімі, «Құранды үйренген адамның абзалдығы» тарауы, (7982), (7983). «Сунан әт-Тирмизи», «Құранның артықшылықтары» бөлімі, «Құран оқуды үйрету» тарауы, (2907), (2908), (2909). «Сунан Ибн Мәжаһ», «Иман, сахабалардың артықшылықтары, білім» туралы бөлім, «Құранды үйреніп оны үйреткен адамның артықшылығы» туралы тарау, (211), (212), (213). «Сунан әд-Дарими», «Құранның артықшылықтары», «Құранды үйреніп оны үйреткен адамның артықшылығы» тарауы, (3380), (3381), (3382). Әт-Табарани, «Әл-Муғжам әс-сағир», «Ха әріпі» бөлімі, «Әл-Хасан есімімен басталатын» тарау, (379). Әл-Байһақи, «Шуғаб әл-иман», «Білімді жаю және білім алуға лайықты адамға білім беру» тарауы, (1783), (1784); «Құранды қастерлеу» тарауы, (1785).
Хадистің мағынасы: «Құран ілімі – білімдердің ішіндегі ең құрметтісі. Құранды үйреніп, оны өзгеге үйреткен адам Құраннан басқа білім саласын оқыған адамнан құрметтірек болады. Құранды өзі үйреніп, оны өзгеге де үйреткен адам өзін де, басқаларды да кемелділікке жеткізген тұлға болып табылады. Әрі өзіне де, басқаға да игілік сыйлаған адам болып есептеледі. Сондықтан ондай адам өзгелерден абзал саналады. Алла Тағала: «Аллаға шақырып әрі ізгі амал істеп: «Расында, мен мұсылмандарданмын», – деп айтқан адамнан жақсырақ сөйлеген кім бар», – деген. (Фуссилат, 33-аят). Алла Тағаланың жолына шақыру әртүрлі жолмен жүзеге асады. Солардың ішінде Құран ілімінің орны ерекше. Өйткені ол – Алла Тағаланың жолына шақырудың ең абзал тәсілі. Шейх Мулла әл-Қари «Мирқатул-мафатих» атты кітабында: «Құран үйренуден келетін артықшылық Құранның бұйрығына амал жасамаса да, келеді деп түсінбеу керек. Өйткені білім адамды амал жасауға итермелемесе, шариғатта ондай білім білім деп есептелмейді. Ғұламалардың барлығы бірауыздан күнә істеп, Алланың бұйрығына қарсы келген адамды надан деп атаған», – деген. Хафиз Ибн Хажар «Фатхул-Бари» кітабында: «Егер біреу: «Осы хадистің негізінде қари адам фақиһ ғалымнан артық тұрады», – деп айтса, біз оған былай деп жауап береміз: «Жоқ, әсте олай емес. Өйткені бұл хадисті естіп жеткізген алғашқы ізгілер айтылған хадистің мән-мағынасын терең түсінетін әрі араб тілі олардың туған тілі болды. Сондықтан олар Құранның мағынасын бірден түсінетін болған. Ал олардан кейінгі үмбет оқып, білім алғаннан соң ғана Құранның мағынасын түсіне алатын. Фиқһ, яғни айтылған аят-хадистің мағынасын дұрыс түсіну алғашқы буынға тән қасиет. Кім олар сияқты болса, солардың қатарында болады. Ал Құранды тек жатқа оқитын немесе біреуге тек Құран оқуды үйретіп аяттың мағынасын түсінбейтін адам олардың қатарына кірмейді», – деген.
Кітаптың авторы: Ғұлама Мулла Али ибн Сұлтан Мұхаммед әл-Қари (1014 һ.ж.)
Хадистерді талдап, түсініктеме берген: Махмуд Шакур ибн Махмуд әл-Хажи Әмрир әл-Маядини
Қазақ тіліне аударған: Ержан Оразов
 Предыдущий |
Следующий |
| Арман Мұратов: Абайды оқы, ерінбе! | Хасан ТАШАЙҰЛЫ: Зікір – жын-шайтанға қарсы сенімді қару |
Намаз уақыттары 
